از کار افتادگی به چه معناست؟
از کارافتادگی در معنای عامیانه به مفهوم از دست دادن توانایی انجام کار است که ممکن به دلایل مختلف مانند بیماری و یا حادثه یا کهولت سن بوجود آید ولی به طور کلی از کارافتادگی عبارتند از کاهش قدرت کار بیمه‌شده به نحوی که فرد مشمول قانون تأمین اجتماعی نتواند با اشتغال به کار سابق یا کار دیگر بیش از یک‌سوم درآمد خود را به دست آورد. به نظر بنده این تعریف تعریف اشتباهی می باشد یعنی ممکن است فرد قابلیت های کاری خود را از دست بدهد ولی بتواند یک سوم درآمد قبلی خود را به دست آورد و یا اینکه اصلاً از قبل درآمدی نداشته است که بتواند بر اساس آن یک سوم درآمد را تعریف کرد بنابراین ارتباط دادن موضوع از کار افتادگی با موضوع درآمد و دستمزد ارتباط بی معنایی می باشد که متاسفانه از ابتدای تعریف از کار افتادگی در کتاب تامین اجتماعی چنین تعریفی وجود داشته است و تا به حال اصلاح نگردیده است.
اما از نظر عملی از کار افتادگی مطابق با ماده ۷۰ قانون تأمین اجتماعی به تشخیص کمیسیون پزشکی باید درجه کاهش قدرت کار بیمه شده ۶۶ درصد و بیشتر باشد. همان‌طور که مشاهده می‌شود فرد در از کار افتادگی کلی بیش از دو‌سوم توان کاری خود را از دست می‌دهد، به طوری که نمی‌تواند با اشتغال به کار سابق یا کار دیگری بیش از یک سوم درآمد قبلی خود را به دست آورد. پس با ایجاد این نوع از کارافتادگی رابطه کارگر و کارفرما خاتمه پیدا‌می‌کند و کارگر، دیگر قادر نیست به کار خود ادامه دهد.
انواع از کارافتادگی قانون تامین اجتماعی:
1- از کار افتادگی کلی
بیمه شده توانایی خود را به حدی از دست بدهد که با اشتغال در کار قبلی خود و یا کار دیگری نتواند بیشتر از یک سوم درآمد قبلی خود را به دست آورد.یعنی فرد ۶۶ درصد یا بیشتر از کار افتاده شود که البته بیشتر از آن هم با درصد ۶۶ مشخص می‌شود. یعنی درصد 66 در حوادث ناشی از کار و یا بیماری‌ها به معنای دریافت مستمری ازکارافتادگی کلی از تامین اجتماعی می‌باشد البته در این زمینه باید شرایط ماده ۷۵ قانون تامین اجتماعی لحاظ گردد.
2- از کار افتادگی جزئی
بیمه شده توانایی خود را به حدی از بدهد که با اشتغال در کار قبلی خود و یا کار دیگری فقط بتواند قسمتی از درآمد قبلی خود را به دست آورد. از نظر عملی دریافت درصد بین ۳۳ تا ۶۶ به معنای از کار افتادگی جزئی می باشد توجه داشته باشید که از کار افتادگی جزئی صرفاً در حوادث ناشی از کار حاصل می‌گردد و مربوط به بیماری ها چه بیماری حرفه‌ای و چه بیماری عادی نمی باشد البته طبق قانون بیماری حرفه‌ای نیز مشمول از کار افتادگی جزئی می‌شود با این حال چون کمیسیون‌های پزشکی سازمان تامین اجتماعی امکان بررسی و تایید صحت بیماری حرفه‌ای را ندارند بنابراین هر نوع بیماری به عنوان بیماری عادی در نظر گرفته می‌شود.
شرایط از کارافتادگی قانون تامین اجتماعی
در ماده های ۷۰ الی ۷۵ از قانون تامین اجتماعی موضوع از کارافتادگی مشخص شده است. در ابتدا بیمه شده باید تحت مداوا و نظر پزشک معالج قرار گرفته و پس از طی مراحل درمانی و خدمات توانبخشی نتواند بهبودی خود را به دست بیاورد. اشتباهاتی که بیمه شدگان در این زمینه می‌کنند این است که نمی‌گذارند درمانشان کامل شود و زودتر به علت شرایط مالی بعد و یا هر علت دیگه درخواست مراجعه به کمیسیون پزشکی می کنند و در صورتی که موفق به مراجعه به کمیسیون پزشکی شود برای ادامه درمان بین ۶ ماه تا یکسال مواجه می‌شود و کار برایشان بدتر می شود.
پس از طی روند کامل درمان و عدم بهبودی کامل پزشک معالج با تکمیل فرم معرفی بیمه شده به کمیسیون پزشکی(دانلود فرم)موضوع ماده ۹۱ قانون تامین اجتماعی بیمه شده را به کمیسیون معرفی می‌نماید. ته الان طبق قانون می‌توانند مدارک خود را آپلود نموده و پس از تایید کارشناس شعبه تامین اجتماعی مدارک به صورت الکترونیکی به کمیسیون پزشکی تامین اجتماعی ارجاع داده می‌شود.
شعبه مربوطه تامین اجتماعی معرفی بیمه شده را به همراه مستندات روند درمانی و پرونده تامین اجتماعی به کمسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ قانون تامین اجتماعی ارجاع می دهد.کمسیون پزشکی مزبور طبق مقررات و ضوابط مربوطه بیمه شده را معاینه و در خصوص از کار افتادگی وی نظر می‌دهد.
درصدهای از کارافتادگی قانون تامین اجتماعی
نظر کمسیون پزشکی در سه حالت خواهد بود:
الف- از کار افتادگی کلی : کاهش قدرت کار ۶۶ درصد و بیشتر از آن باشد.
ب – از کار افتادگی جزئی : کاهش قدرت کار از ۳۳ تا ۶۶ درصد و به علت حادثه ناشی از کار باشد.
ج – غرامت نقص مقطوع : کاهش قدرت کار از ۱۰ تا ۳۳ درصد و به علت حادثه ناشی از کار باشد.
مستمری از کارافتادگی کلی ناشی از کار، چگونه پرداخت می‌شود؟
قانون تأمین اجتماعی در بند الف ماده ۷۰ خود میزان مستمری از کارافتادگی کلی را محاسبه کرده است. میزان مستمری ماهانه از کارافتادگی کلی ناشی از کار عبارت است از یک سی‌ام متوسط حقوق ماهانه بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه به نحوی که از صد در صد متوسط حقوق ماهانه او بیشتر و از ۵۰ درصد حقوق ماهیانه او کمتر نباشد. به طور مثال کارگر از کارافتاده‌ای که یک سی‌ام مزد او ۲۰ هزار تومان است و ۱۵ سال سنوات دارد، میزان مستمری از کارافتادگی او ۳۰۰ هزار تومان است. در مورد بیمه شدگانی که افراد تحت تکفل دارند و همسر، فرزند، پدر یا مادر تحت سرپرستی دارند در صورتی که مستمری استحقاقی آنان، از ۶۰ درصد مزد یا حقوق متوسط آنان کمتر باشد علاوه بر آن معادل ۱۰ درصد مستمری استحقاقی به عنوان کمک، مشروط بر آنکه جمع مستمری و کمک به وی از ۶۰درصد تجاوز نکند پرداخت خواهد شد. البته نکته‌ای که در این زمینه وجود دارد این است که در صورتی که مستمری ازکارافتادگی از حداقل مستمری ماهیانه بازنشستگان که هر سال توسط دولت اعلام می‌شود کمتر باشد تا آن میزان افزایش می‌یابد و بنابراین کسانی که با سابقه پایین بیمه از کار افتاده می‌شوند نباید نگران مستمری ازکارافتادگی خود باشد البته توجه داشته باشید که سابقه بیمه پردازی یکی از معیارهای مهم در بررسی پرونده از کار افتادگی کلی می باشد و در صورتی که سابقه بیمه پردازی زیاد باشد تاثیر مثبتی در راه پزشکان اعضای کمیسیون پزشکی خواهد داشت.
از کارافتادگی جزئی چگونه محاسبه می‌شود؟
ابتدا لازم است مفهوم از کارافتادگی جزئی را بدانیم تا شناخت بیشتری به دست آید. از کار افتادگی جزئی عبارت‌است از، کاهش قدرت کار بیمه شده به نحوی که با اشتغال به کار سابق یا کار دیگری فقط قسمتی از درآمد خود را به دست آورد، در چنین مواردی به تشخیص کمیسیون پزشکی باید میزان کاهش قدرت کار بیمه شده بین ۳۳ تا ۶۶ درصد باشد و باید این نوع از کارافتادگی به علت حادثه ناشی از کار باشد. بنابراین از کارافتادگی جزئی فقط در اثر حادثه ناشی از کار مشمول حمایت بیمه تامین اجتماعی است و در صورتی که ناشی از حادثه خارجی یا بیماری اعم از حرفه‌ای یا غیر حرفه‌ای باشد، شامل نمی‌شود.
میزان مستمری از کارافتادگی جزئی چه مقدار است؟
میزان مستمری از کارافتادگی جزئی عبارت‌است از، حاصل‌ضرب درصد از کارافتادگی بیمه شده در مبلغ مستمری از کارافتادگی کلی.برای مثال در صورتی که شخص ۳۵ درصد از کارافتاده شده باشد و مبلغ مستمری از کارافتادگی ۳۰۰ هزار تومان باشد، میزان به دست آمده از ضرب ۳۵ درصد در این مبلغ به عنوان از کارافتادگی جزئی محسوب می‌شود.
در چه صورتی کارگر مشمول غرامت مقطوع می‌شود؟
مطابق بند ج ماده ۷۵ قانون تأمین اجتماعی اگر درجه کاهش قدرت کار بیمه‌شده به تشخیص کمیسیون پزشکی بین ۱۰ تا ۳۳ درصد و موجب آن حادثه ناشی از کار باشد، بیمه شده استحقاق دریافت غرامت نقص مقطوع را خواهد داشت و میزان آن عبارت است از ۳۶ برابر مستمری استحقاقی مقرر در بند الف ماده ۷۰ قانون تامین اجتماعی ضرب در درصد از کارافتادگی.