بحث افت قیمت خودرو پس از تصادف چند سالی است که در کشور ما باب شده است. زمانهای قدیم اصلا چنین بحثی مطرح نبود . الان هم فکر نمی کنم در هیچ کجای این کره خاکی چنین بحثی مطرح باشد. اما داستان از کجا شروع شد و به کجا رسید : داستان از وفور ماشین های مدل بالا در خیابان های شهرهای ما به خصوص شهرهای بزرگ شروع شد . وقتی که این دوستان تصادف می کردند و مقصر نبودند و بعد از اینکه از طرف مقابل یا معمولا از بیمه طرف مقابل خسارتشان را می گرفتند (که معمولا این مبلغ هم کفاف خسارت مربوطه را نمی داد و طرف را بیچاره می کردند تا مابقی هزینه ها را از جیب مبارک پرداخت کند) اعلام می کردند که چون ماشین نو است یا ماشین مدل بالا است بر اثر تصادف از ارزش آن کم شده است و طرف مقابل باید این کاهش هزینه را جبران کند زیرا بیمه ها به هیچ وجه زیر بار مبلغ افت قیمت نمی روند (که البته به نظر من درست است) . کم کم دیگر این موضوع از ماشین های لوکس و مدل بالا به ماشین های معمولی هم رسید و دیگر کافی بود ماشینی داشته باشیم که چند سال خریده باشیم ، به محض اینکه تصادف روی می داد طرف حادثه دیده درخواست افت قیمت می کرد و کار به هیات حل اختلاف و دادسرا و این قبیل مکان ها که می دانید می رسید.
- اولین سوالی که اینجا پیش می آید این است که واقعا مسئولیت ما در هنگام رانندگی تا چه حد است . یعنی اینکه درست است که بسیاری از این تصادفات ناشی از عدم دقت یا مهارت و یا رعایت نکردن قوانین رانندگی مربوطه است ولی اگر فرضا راننده یک دستگاه پراید یا فرضا رنو با یک پورشه یا مازراتی یا کمری تصادف کند و مقصر هم باشد کمترین خسارت وارده به این خودروها چندین برابر قیمت خودروی این دوستمان است . معمولا هم که گذشتی در کار نیست ! طرف باید ماشین را بگذارد و برود ! احتمالا آن هم کفاف هزینه های معمول را نمی دهد، بعدا با افت قیمت چکار کند . این موضوع یکی از بزرگترین مشکلات این بحث بود که خوشبختانه نه به طور کامل ولی تا حدی حل گردید به گونه ایکه قانونگذار قانونی را تصویب کرد که براساس آن مسئولیت مردم در قبال تصادف با خودروهای گران قیمت معادل 50 درصد بیمه ماههای حرام است که این مبلغ مثلا در سال 1395 برابر با 126 میلیون تومان می شود یعنی اگر با یک خودروی 500 میلیونی تصادف کنیم و مقصر باشیم و خسارت مربوطه 40 میلیون تومان باشد چون 126 میلیون یک چهارم 500 میلیون است خسارتی که باید از طریق بیمه یا خودمان بپردازیم نهایتا 10 میلیون تومان است البته این بحث کاملا مجزا از بحث افت قیمت است .
- یکی از نکات جالبی که در مورد این موضوع به وقوع می پیوندد این است که معمولا این اتفاق برای خودروهای نو می افتد که در بازار احتمالا با افت قیمت روبرو می شوند نه برای خودروهایی که سلها از تولیدشان گذشته است و یا حتی قبلا تصادف داشته اند. اما به کرات دیده شده است که بسیاری از دوستان از یک تصادف رانندگی نه به دنبال جبران خسارات پیش آمده بلکه به دنبال درآمدزایی برای خود هستند و به هر طریقی و با شکایت به هر ارگانی می خواند طرف مقابلشان را زیر منگنه دریافت خسارت تا نهایت حد ممکنه قرار دهد که این مساله خود به وجود آورنده مشکلات فراوانی در این زمینه است . خوشبختانه اکنون اوضاع کمی بهتر شده است و دیگر برای تصادف با هر خودرویی با هر سال تولیدی افت قیمت محاسبه نمی کنند و ظاهرا معیار 2 سال را برای آن در نظر گرفته اند.
- حالا صحبتی هم دارم با دارندگان ماشین های گران قیمت و لوکس. ببینید عزیزان من : این که شما پولدارید خیلی خوب است . من خودم از این ایده های پوپولیسیتی ندارم که حالا ببینیم این پول از کجا آمده است و حق دیگران بوده است و از این جور حرف ها . اما تاوان پولدار بودن شما را کس دیگری نباید بدهد . اگر شما درخواست افت قیمت کنید به نظر من در بیشتر موارد این موضوع ظلم به دیگرانی محسوب می شود که از یک زندگی معمول یا کمتر از معمول بهره مند هستند و از بد روزگار با خودروی شما تصادف کرده اند و حالا باید تاوان سنگینی بدهند. اولا حتی بعد از شکایت به هیات حل اختلاف یا دادسرا گرفتن این مبالغ کار ساده ای نیست. ثانیا اصلا صحیح نیست و ثالثا شما عزیزان که پول خرید چنین خودروهایی دارید باید ریسک این نوع آسیب ها را هم بپذیرید، تمام.
- از نظر من اگر این داستان ادامه داشته باشد و به همین ترتیب جلو برویم به پوشش بیمه ای افت قیمت خودرو هم نیاز داریم. در تمام انواع بیمه نامه هایی که در حوزه های مختلف صادر می گردد مقصود بیمه گر جبران خسارت های احتمالیست که ممکن است گریبان بیمه گذار را بگیرد. این یکی از خسارتهایی است که همواره احتمال دارد هر شخصی که از خودرو استفاده می کند با آن مواجه شود و تا به حال در هیچکدام از بیمه نامه هایی که در مورد اتوموبیل تعریف شده است مورد توجه قرار نگرفته است بنابراین به نظر من باید یا به صورت مجزا و یا به صورت بیمه شخص ثالث و یا حتی در قالب بیمه بدنه به بیمه گذاران ارائه گردد .
- یکی دیگر از مشکلاتی که باعث به وجود آمدن چنین شرایطی شده است تعرفه واردات چنین خودروهای لوکسی است. وقتی قیمت خودرو در مقایسه با مقیاس جهانی چندین برابر در نظر گرفته می شود طبیعی است که افت قیمت آن هم بیشتر به نظر می رسد ، در حالیکه واقعا این مبلغ بیش از حد کاهش قیمت ماشین است. همچنین دلال بازی ها نیز باعث تشدید چنین وضعیتی شده است. در همه جای دنیا برای خرید خودرو وضعیت موتور را می سنجند در اینجا رنگ شدن یا نشدن گلگیر را ! چینن چیزی اصلا منطقی نیست ولی متاسفانه اعمال می شود. ختم کلام اینکه باید یک فکری بشود. دامنه این مشکل با افزایش تعداد ماشین های لوکس در حال افزایش است و حتی ممکن است کار به مجازات های قضایی و حبس بکشد که قطعا نظام قضایی ما به چنین موضوعی علاقمند نیست.