1- معمولا برای اینکه بیکاری در جامعه از بین برود و اشتغال ایجاد گردد راههای گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرد . هر چند اعتقاد خود من این است که این قوانین نقش مسکن را بازی می کنند و مساله باید به صورت ریشه ای حل گردد ولی به هر حال این هم برای خود روشی است . یکی از این راهها این است که یکسری معافیت های بیمه ای برای کارفرمایان ایجاد گردد تا سهم حق بیمه کارفرمایان کم گردد و در نتیجه آنها هم کارگران را بیمه کنند و هم اینکه وضعیت مالی بهتری برای ادامه فعالیت داشته باشند . یکسری قوانین قبلا در این مورد تصویب شده است که متاسفانه دوره آن تمام شد و دیگر ادامه نیافت و یکسری هم تصویب شد و همچنان ادامه دارد . خوب است در این زمینه اطلاعات کافی بدست بیاورید.
2- یکی از قوانینی که در زمان جنگ تحمیلی (حدود سال 1361) تصویب شد طرح معاف شدن کارگاههایی با تعداد کارگر کمتر از 5 نفر از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما بود . براساس این طرح دولت مکلف بود حق بیمه مزبور را به حساب سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند و صرفا باید 7 درصد حق بیمه از حقوق و دستمزد کارگر کسر می گردید . این قانون در سال 1387 براساس رای مجلس شورای اسلامی به صورت کلی لغو شد و صرفا محدود به یکسری شغل های خاص شد که در بند بعدی در مورد آن به تشریح صحبت می کنم .
3- معافیت کارفرمایان کارگاه های کمتر از 5 نفر که در بند قبلی به آن اشاره کردم به طور کلی لغو نگردید و به یکسری شغل های خاص منحصر گردید . این شغل ها بعضا قدیمی شده و دیگر کسی به یکسری از این شغل ها نمی پردازد و قرار است شغل های جدیدی جایگزین آنها گردد . البته لیست شغل های جدید هنوز آماده نشده است و همچنان لیست قبلی مورد استفاده قرار می گیرد که شامل شغل های زیر می باشد :
- ساخت و تولید انواع مخازن
- موزائیک سازی و بلوک سازی
- سازندگان میز و صندلی ، کمد، قفسه، کابینت آشپزخانه
- ساخت و تولید انواع ماشین آلات کشاورزی و وسایل و ادوات مربوطه و تعمیرات آنها
- معادن سطح الارضی که جنبه کارگاهی دارند.
- نمد مالی
- یخدان سازی
- ناشران و موسسات انتشاراتی
- شرکتها و اتحادیه های تعاونی روستائی و کشاورزی که جنبه تولیدی، صنعتی و فنی داشته باشند.
- واحدهای تولیدی کشاورزی
- آلومینیوم سازی و خمکاری
- اطاقسازی ماشین
- آهنگری، فلزتراشی (قطعه سازی)، حلبی سازی، تراشکاری
- انواع بافندگی
- پرورش ماهی
- پرورش و نگهداری دام و ماکیان
- ساخت و تعمیرات انواع پمپ آب
- تولید گازهای صنعتی و طبی و وسایل آتش نشانی
- ترازو ، قپان و باسکول سازی
- تولید کنندگان تابلوهای فشار ضعیف و قوی برق
- شرکتهای تعاونی تولیدی وابسته به ارگانهای دولتی نظیر مرکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی کشور که فعالیت های آنها جنبه تولیدی ، صنعتی و فنی دارد.
- چاقو سازی
- تولید انواع چراغ خوراک پزی
- چاپخانه شامل : چاپ ، حروف چینی ، گراورسازی ، کلیشه سازی ، لیتوگرافی و انواع صحافی
- خبازی
- انواع دوزندگی
- درب و پنجره سازی
- ریخته گری
- سراجی شامل : کیف و چمدان و کمربند سازی و ساک
- ذیلسماور سازی
- صابون پزی
- کارگاههای صنایع دستی
- کارگاههای صنایع روستائی که فعالیت آنها جنبه تولیدی ، صنعتی و فنی داشته باشد.
- فخاری
- قالب زنی
- تولید کنندگان قفل
- کاشی سازی و سرامیک سازی
- تولید کفش (کفاشی) و پستائی سازی
4- یکی از قوانین دیگری که در مورد معافیت کارفرمایان تصویب شده بود مبتنی بود بر ماده 80 برنامه پنجم توسعه کشور . براساس این قانون که تا پایان سال 1395 اجرا می شد در صورتیکه کارفرمایان با هماهنگ اداره کار و از طریق مراکز کاریابی به جذب نیرو می پرداختند می توانستند از معافیت های مالیاتی سهم کارفرما بین 10 تا 20 درصد (یعنی نصف تا کل حق بیمه سهم کارفرما) استفاده کنند . البته بعد از گذشت 5 سال معافیت بیمه ای ذکر شده مشمول بیمه شده فوق نمی گشت و باید حق بیمه وی کامل پرداخت می شد . این قانون ، معافیت خوبی برای کارفرمایان بود که متاسفانه به تاریخ پیوست .
5- موضوع دیگر معافیت بیمه ای کارفرمایان که اکنون نیز اجرا می شود معافیت پرداخت حق بیمه در مورد فارغ التحصیلان دانشگاهی است . این معافیت شامل دو بخش می شود . در صورتیکه فارغ التحصیل دانشگاهی با هماهنگی ادارات کار و از طریق کاریابی های رسمی جذب گردد تا 1 سال معافیت بیمه ای سهم کارفرما تعلق می گیرد . اما اگر فارغ التحصیلان دانشگاهی در چارچوب طرح کارورزی بکار گرفته شوند تا 2 سال می توانند از معافیت حق بیمه استفاده کنند . توجه به این نکته ضروری است که به طور کلی این افراد باید به مجموع نیروی کار قبلی اضافه گردند و نباید جایگزین آنها شوند و همچنین استخدام آنها نباید از میان آشنایان صورت پذیرد چون هدف بالا بردن سطح اشتغال است نه کم کردن و یا در همان سطح نگه داشتن ! بررسی این موضوع توسط اداره کار و سازمان تامین اجتماعی و براساس قوانین طراحی شده به خوبی صورت می گیرد .
6- یکی دیگر از معافیت های بیمه ای که هم اکنون اجرا می شود معافیت های حق بیمه کارفرمایی برای کارفرمایانی است که نیروهای معلول را استخدام کنند . در این روش در صورتیکه کارفرما با هماهنگی سازمان بهزیستی فرد معلولی را استخدام کند 50 درصد حق بیمه توسط سازمان بهزیستی و 50 درصد توسط دولت پرداخت می گردد . به نظر من این موضوع یکی از بهترین معافیت های بیمه ای موجود است و کارفرمایان می توانند در شغل هایی که می شود از یک معلول به جای نیروی کار سالم استفاده کرد به خوبی از این قانون منتفع گردند .
7- قراردادهای پژوهشی با اشخاص حقیقی و حقوقی از معافیت حق بیمه سهم کارفرمایی برخوردار است . اگر در زمینه ای پژوهش و کار تحقیقاتی می کنید و نیروهایی دارید که در این زمینه با شما همکاری می کنند می توانید از این معافیت استفاده کید . البته فکر کنم این مورد کمترین زمینه ای باشد که بتوان در این مملکت از معافیت بیمه ای استفاده کرد چون کلا بحث پژوهش در مملکت ما نیمه تعطیل است اگر تعطیل نباشد !
8-کارفرمایان کارگاههای قالیبافی ، بافندگی و صنایع دستی می توانند از معافیت سهم حق بیمه کارفرما استفاده کنند . قالیبافان و هنرمندان صنایع دستی فوق در صورت داشتن کارت مهارت مربوطه ویکسری شرایط اختصاصی فقط حق بیمه خود را می پردازند (7 درصد حق بیمه) و کارفرما از پرداخت 20 درصد حق بیمه معاف است . این قانون اکنون اجرا می گردد .