1-یکی از مهم ترین بیمه هایی که در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است بیمه اموال است . البته معمولا تا اجباری پیش نیاید کسی بیمه ای خریداری نمی کند . غیر از بیمه شخص ثالث که همه طبق قانون باید خریداری کنند و اگر کسی خریداری نکند عملا امکان رانندگی را از دست می دهد ، بیمه های مسئولیت ، بدنه و عمر هم تازگیها دارند بیشتر فروش می کنند . پس از حادثه پلاسکوی پارسال هم بیمه آتش سوزی در میان مشاغل مختلف فروش خوبی داشته است ولی بیمه اموال هنوز چنین وضعیتی ندارد و البته علت اصلی آن این است که شاید لزوم آن هنوز برای کسی احساس نشده است . تا شما احساس نیاز به چیزی نداشته باشید آن را نمی خرید و وضعیتی که الان در جامعه مشاهده می شود این است که اکثریت افراد احساس نیازی به بیمه اموال نمی کنند . پس بیائید با هم بررسی کنیم که آیا اصلا به این بیمه نیاز داریم و یا بهتر بگوئیم چه گروهها و افرادی بیشتر به این بیمه نیاز دارند !
2- بیمه اموال قدیمی ترین بیمه موجود درجهان است و حفاظت از هر نوع اموالی را شامل می شود . همین بیمه آتش سوزی که در بالا به آن اشاره شد زیر شاخه ای از بیمه اموال تلقی می شود هر چند بیمه اموال زمینه های بسیار گسترده ای دارد . در حالیکه بسیاری فکر می کنند شاخه بیمه ای به نام بیمه خودرو داریم و لی عملا اینگونه نیست و بیمه شخص ثالث جزء بیمه های مسئولیت دسته بندی می گردد و بیمه بدنه جزء بیمه های اموال . معمولا برای جبران خسارات در بیمه های اموال یا معادل خسارات وارده ، هزینه پرداخت می گردد و یا اینکه کالای آسیب دیده با کالای جدید جایگزین می گردد . میزان خسارتی که داده می شود نمی تواند از قیمت کالای آسیب دیده بیشتر باشد .
3- بیمه های اموال برخلاف دیگر بیمه ها که میزان حق بیمه استاندارد مشخصی دارد و کمتر مبتنی بر اطلاعات ارائه شده توسط بیمه گذار است ، وابستگی زیادی به اطلاعاتی دارد که توسط بیمه گذار ارائه می گردد . البته غلط بودن سهوی و یا عمدی این اطلاعات تاثیر آنچنان منفی بر بیمه گر نمی گذارد زیرا برای هر کدام از حالات فوق پیش بینی های لازم انجام شده است . اگر بیمه گذار به صورت سهوی اطلاعات اشتباه ارائه کند در هنگام پرداخت خسارت ، میزان حق بیمه ای که در صورت اعلام دقیق اطلاعات باید محاسبه می شد محاسبه می گردد و نسبت حق بیمه دریافتی به این حق بیمه تعیین می شود و سپس خسارت وارده با توجه به این نسبت کاهش می یابد . اگر بیمه گذار به صورت عمدی اطلاعات اشتباه داده باشد که دیگر وای به حالش ! (البته معلوم نیست عمدی بودن یا سهوی بودن ارائه اطلاعات غلط چگونه مشخص می شود و به نظر می رسید این موضوع کمی هم سلیقه ای است و دستورالعمل مشخصی ندارد !) . در حالتی که اطلاعاتی به صورت عمدی و به اشتباه در هنگام بیمه کردن اموال به شرکت بیمه داده شود و این موضوع اثبات گردد نه تنها دیگر خسارتی داده نمی شود بلکه حق بیمه پرداختی بازپس داده نخواهد شد !! و البته بیمه نامه هم باطل می گردد ؟!
4- درصد بسیاری از بیمه گذاران اموال به خصوص در کارخانه هایی که با حریق ، سرقت ، خرابی کالا و موارد مشابه رو در رو می باشند در هنگام دریافت خسارت از شرکت بیمه ناراضی می باشند و احساس می کنند که بیمه گر سر آنها کلاه گذاشته و مطابق با بندهای قرارداد عمل نکرده است ! بارها شنیده شده است که هم در مورد این بیمه و هم در مورد دیگر بیمه ها گفته می شود که زمان گرفتن حق بیمه به راحتی و به طور کامل حق بیمه را تمام و کمال می گیرند و در هنگام دادن خسارت کمترین خسارت ممکن را پرداخت می کنند که تنها درصدی از خسارات وارده را پوشش می دهد !! منکر نقص ها و ضعف های شرکت های بیمه نیستیم و بعضا بسیاری از این ایرادات منطقی است ولی همه انها منطقی نیست و یکی از مواردی که منطقی نیست این است : بسیاری از بیمه گذاران اموال خود را براساس ارزش هایی که در دفاتر مالی ثبت شده اند بیمه می کنند ! این مقادیر معمولا نسبت به قیمت واقعی و به روز اموال کمتر است و طبیعی است که در هنگام دادن خسارت ، شرکت بیمه کلاه سرش نمی رود و به جای قیمت روز براساس قیمتی که در بیمه نامه آمده است خسارت می دهد . در این مورد حق به نظر من با شرکت بیمه است .
5- بیمه گذار برای بیمه نمودن اموال خود می تواند به بیمه گذاران مختلف مراجعه کند یعنی مجموعه اموال خود را در برابر آتش سوزی ، سرقت ، بلایای طبیعی ، فاسد شدن و ... از طریق چند شرکت بیمه ، بیمه کند . در این حالا یا باید کل کالاها و اموال از نظر مالی به گونه ای توسط چند شرکت بیمه شود که مجموع مبلغ بیمه شده از ارزش کالا بیشتر نشود و یا اینکه قسمتی از اموال را توسط یک شرکت بیمه و قسمتی دیگر از اموال را توسط شرکت دیگر بیمه کند و یا اینکه بابت آتش سوزی با یک شرکت بیمه به توافق برسد و بابت سرقت با شرکت دیگر و به همین ترتیب . اگر سه شرط به صورت همزمان برقرار گردد به عنوان تقلب و تخلف شناخته می شود و تنها بیمه نامه اول معتبر خواهد بود و بقیه بیمه نامه اعتباری نخواهد داشت زیرا با اطمینان می توان گفت که این گونه بیمه کردن با هدف کلاهبرداری صورت گرفته است ! این سه شرط عبارتند از :
- مورد بیمه در همه بیمه نامه ها یکسان باشد .
- خطرات بیمه شده در همه بیمه نامه ها یکسان باشد .
- استفاده کننده از بیمه نامه ها یک نفر باشد .
6- بعد از اینکه خدای ناکرده خسارت به اموال شما وارد گردید ، ارزیاب شرکت بیمه برای تعیین میزان خسارت به نزد بیمه گذار می آید تا وضعیت را بررسی کند . بعد از برآورد خسارت گزارش مربوطه را به شرکت بیمه ارائه می دهد . اگر میزان خسارت توسط بیمه شده مورد تائید قرار گرفت مطابق با بند های قرارداد منعقده ، خسارت دریافت می کند . اما اگر به میزان خسارت ارزیابی شده اعتراض داشت که به کرات چنین اتفاقی می افتد چه باید کرد ؟ خیلی ها در چنین مواردی می خواهند به مراجع قضایی مراجعه کنند ولی من توصیه می کنم که چنین کاری انجام ندهید چون از اساس اشتباه است و باعث طولانی شدن بیش از حد فرآیند و هزینه هایی می شود که عمدتا نیازی به آنها نیست و البته ممکن است بعد از گذشت زمان زیاد دوباره به خانه اول بازگردید ! در چنین شرایطی بهتر است با درخواست شما پرونده توسط هیاتی سه نفره مورد ارزیابی قرار گیرد ! این هیات متشکل از یک نفر کارشناس به انتخاب شما و یک نفر کارشناس به انتخاب شرکت بیمه و یک نفر کارشناس به انتخاب دو کارشناس موصوف ! شرکت بیمه و بیمه گذار حق الزحمه کارشناس مربوط به خود را می دهند و دستمزد کارشناس سوم به صورت مشترک داده می شود ! توصیه می کنم در مواردی که میزان خسارت بالا می باشد و البته به آن اعتراض دارید از این هیات کارشناسی استفاده کنید و برای مقادیر خسارت های کم چنین کاری نکنید چون از نظر مالی ارزش زمانی و هزینه ای را ندارد !!