1- اولین بار که توجهم به بیمه تامین اجتماعی ایثارگران جلب شد موردی بود که در یکی از دستورالعمل ها دیدم . حق بیمه سهم کارفرمای جانبازان ، آزادگان و فرزندان شاهد به میزان صد در صد و حداقل به مدت 5 سال توسط بنیاد مستضعفان تقبل می گردد . تا آن زمان فکر می کردم که دوستان کلا از بنیاد مستمری کاملی معادل مستمری بازنشستگی بیمه شدگان عادی لشگری ، کشوری و تامین اجتماعی می گیرند و دیگر نیاز به کار و بیمه پردازی ندارند . ولی تازه آن روز فهمیدم که لزوما چنین چیزی صحت ندارد .
2- یکی از نکات تعجب آوری که مشاهده نمودم قانونی دیگر در همین زمینه بود . قانونی که می گفت در صورتیکه تغییر صندوق بیمه ای برای این دسته از افراد رخ دهد یعنی صندوق بیمه ایشان از هر ارگانی که هستند به تامین اجتماعی انتقال یابد از پرداخت مابه التفاوت هزینه انتقال معاف هستند . می دانید که بیمه شدگان عادی باید این هزینه انتقال را بپردازند و در بسیاری از موارد و برای چند سال هزینه بسیار بالایی می شود (18 درصد حقوق و دستمزد ماهانه می شگردد البته منهای منهای مبلغ پرداختی صندوق قبلی ) . این قانون قانون درست و خوبی است اما تبصره هایش مشکل ساز است . اولین تبصره اش این است که فقط در طول برنامه پنجم توسعه قابل اجرا است (یعنی بین سالهای 90 تا 95) و هنوز معلوم نیست که آیا در برنامه ششم توسعه این قانون تمدید شده است یا نه ؟ دومین تبصره این قانون نیز مشکل دارد ، در این تبصره گفته شده است که در صورتی پرداخت این مبلغ الزامی نیست که انتقال صندوق بیمه ای ناشی از تغییر ساختار سازمان و یا دستگاه باشد و اگر طرف خودش استعفا بدهد یا اخراج ، انفصال و بازخرید گردد نمی تواند از این معافیت استفاده کند . یعنی اگر ایثارگری بر اثر شرایط سخت کاری نتواند در ارگانی کار کند و خود را بازخرید کند و یا استعفا دهد دیگر نمی تواند از این معافیت استفاده کند .
3- یکی از قوانینی که در این زمینه وجود داشت و البته اصلاح شد مستمری بازنشستگی دوستان بود . طبق قانون مستمری بازنشستگی جانبازان در دستگاههای دولتی طبق آخرین حکم و در دستگاههای غیر دولتی و تحت قانون کار براساس 2 سال آخر بود . بنابراین در تامین اجتماعی میانگین 2 سال آخر پرداخت حقوق و مزایایی که از آن حق بیمه کسر شده است ملاک قرار می گیرد و آن سال های ارفاقی صرفا تاثیر در تسریع در بازنشستگی دارد نه تاثیر در افزایش حقوق . خوشبختانه با رایی که اخیرا دیوان عدالت اداری در این مورد داد این سالهای ارفاقی در محاسبه حقوق نیز تاثیر مثبت خود را نشان می دهد.
4- یکی از موضوعاتی که در ابتدا در مورد بازنشستگی مطرح بود داشتن حداقل سن بود یعنی حداقل سن 50 سال برای مردان و 45 سال سن برای خانم ها در تامین اجتماعی مورد نیاز بود ، و در ارگان های کشوری نیز 50 سال سابقه مورد نیاز بود . اما حالا با داشتن 25 سال سابقه بدون شرط سنی می توانند بازنشسته شوند .
5- متاسفانه با وجود اینکه قوانین و مقررات مرتبط حقوق و مزایا و پاداش جانبازان ماخذ ثابتی دارد و در تمام ارگان های دولتی و غیر دولتی لازم الاجرا است با این حال بعضا در بعضی ارگان ها اجرا می شود و در بعضی ارگان ها اجرا نمی شوند . مثلا در آموزش و پرورش یکسری از این قانون ها اجرا نمی شود مثل پرداخت فوق العاده ایثارگری که به صورت سلیقه ای اجرا می شود . ماده های 51 ، 39 و 38 جزئی از این ماده ها است که همواره اجرای آن بگیر و نگیر دارد
6- تنها راه حل این مشکلات معمولا شکایت به دیوان عدالت اداری است که البته معلوم نیست همواره جواب بدهد و یا نه ؟!