1- آنقدر سوال در این مورد از من شده است که تصمیم گرفتم مقاله کوتاهی در این مورد بنویسم . هر چند کلا علاقه ای به شکایت و شکایت کشی ندارم و فکر می کنم سود واقعی وقتی حاصل می گردد که رابطه بین کارگر و کارفرما رابطه ای برد برد باشد و داشتن محیط کاری که همواره احتمال شکایت و رفت آمد به دادگاهها و اداره کار در آن وجود داشته باشد جز جنگ اعصاب و دردسر چیزی ندارد . با این حال چون به هر حال در مواقعی گریزی از این موضوع نیست به اجبار و با توجه به نیاز بسیاری از مخاطبان وب سایت و کانال بیمه جو این مقاله را می نوسیم . قطعا روزی دیگر مراحل شکایت از کارگر را نیز در مقاله ای مجزا خواهم نوشت هر چند علاقمند کمتری داشته باشد .
2- ابتدا باید شعبه بیمه تامین اجتماعی تان را پیدا کنید . البته شاید بپرسید که اصلا چه ربطی به تامین اجتماعی دارد و یا اینکه اصلا بیمه نباشید و یکی از شکایت هایتان همین حق بیمه باشد ! علت این است که شعبه های اداره کار نه مرتبط با مناطق شهرداری است نه مرتبط با شعب تامین اجتماعی نه اینکه کلا یکی است ! پس با مراجعه به شعبه تامین اجتماعی و پرسش از کارشناسان واحد فنی یا درآمد شعبه و یا البته مشاور بپرسید که اداره کار مرتبط با شعبه شان کدام است ؟ شعبه باید مرتبط با منطقه کاری شما باشد و در نتیجه اداره کار نیز مربوط به محل کار می شود ، به همین سادگی !
3- بهتر است در هنگام مراجعه به اداره کار سابقه بیمه تان را همراه داشته باشید حتی اگر هیچ سابقه ای ندارید ! می توان سابقه را از سایت تامین اجتماعی گرفت ولی بهتر است محکم کاری کنید و از کارگزاری شعبه بیمه تان این درخواست را داشته باشید که رسمی تر است . ممکن است بدون درخواست سابقه بیمه به شما ندهند و یا اینکه اصلا بهتر باشد با نامه اداره کار بروید و از آنها درخواست سابقه تان را بکنید . معمولا یک نصفه روز باید برای این کار وقت بگذارید ! تعجب نکنید کار ساده ای است ولی کارگزاری ها معمولا خیلی شلوغ است .
4- بهتر است اول صبح به اداره کار مراجعه کنید و سابقه بیمه تان را هم همراه داشته باشید . به واحد ارجاع مراجعه کرده و برای شکایت فرم های دادخواست را بگیرید . یک سری اطلاعات کلی در باره خودتان و محل کارتان باید در بالا و وسط فرم پر کنید و نهایتا در انتها دادخواستتان را بنویسید . سعی کنید قصه ننویسید و دقیقا با شماره گذاری و بند به بند توضیح دهید مثلا 1-درخواست بازگشت به کار 2-درخواست سنوات 3- درخواست پرداخت حق بیمه و ... . اکثرا بدون اطلاع می روند وقصه حسین کرد شبستری می نویسند که بسیار حوصله بر است و معمولا کمتر کسی وقت می گذارد همه آنها را بخواند و حتی ممکن است بعضی از موارد فراموش شود .
5- کارشناسان اداره کار با توجه به درخواست شما نامه ای مبنی بر رفع و رجوع مشکل به صورت دوستانه که از آن به عنوان نامه سازش نام می برند به شما داده و می گویند که به دست کارفرما برسانید . البته می شود آن را پست هم کرد ! (اگر رابطه دوستانه ای با هم ندارید) . به هر حال باید به ایشان هم در این زمینه اطلاع رسانی شود تا بتواند نظر خودش را در این زمینه بگوید. معمولا زمان جلسه سازش 2 هفته دیگر یا کمی بیشتر در نظر گرفته می شود .
6- بعد از حضور کارفرما و با حضور کارشناسی از اداره کار و البته شخص شما می نشینید و در مورد مشکل صحبت کنید و انشاء الله یا ایشان شما را راضی می کند یا شما ایشان را راضی می کنید ! اگر راضی شدید که هیچی و مساله حل است اما اگر یکی از طرفین راضی نشدند و یا اینکه اصلا کارفرما افتخار حضور ندادند کار از حالت دوستانه خارج شده و باید در کمیته تشخیص اداره کار با هم به نبرد حقوقی و اداری بپردازید !
7- جلسه کمیته تشخیص معمولا دو هقته بعد برگزار می شود. توصیه می کنم اگر موضوع از نظر مالی یا از هر نظر دیگری برایتان خیلی مهم است وکیل بگیرید ، هر چند ممکن است هزینه وکیل از ارزش دعوا بالاتر باشد !(در اینگونه موارد بهتر است وکیل نگیرید) . در این جلسه معمولا نماینده کارگران ، نماینده کارفرما و نماینده اداره کار حضور دارند و نظر کارشناسان کمیته سازش به طرفین ابلاغ می گردد و اگر یکی از طرفین نظر را قبول نداشته باشد که معمولا اینچنین است دلایلش را می گوید و کمیته نهایتا در این مورد رای می دهد. این رای به طرفین ابلاغ شده و از آنها امضا گرفته می شود و باید تمام اعضای کمیته تشخیص آن را امضا کرده باشند. اگر مشکل حل شد که هیچ وگرنه ظرف 15 روز می توان به این رای یا قسمتی از آن اعتراض کرد تا کار به کمیته حل اختلاف که در حقیقت همان کمیته تجدیدنظر در رای قبلی است برسد. اعضای کمیته تشخیص نماینده اداره کار ، نماینده کارفرمایان و نماینده کارگران می باشند.
8- اگر کار به جلسه حل اختلاف برسد تنها فرقی که می کند این است که تعداد اعضا بیشتر می شود مثل 3 نفر نماینده کارگران یا 3 نفر نماینده کارفرمایان یا نماینده دولت و نماینده فرمانداری یا استانداری و نماینده دادگستری. این مرحله آخرین مرحله است و بعد از آن دیگر حکم لازم الاجرا است . اگر کارفرما حکم را اجرا نکرد می توانید نامه اجرائیه بگیرید و به مراجع قضایی مراجعه کرده و برای اجرای حکم تان حتی مامور هم بگیرید (البته امیدوارم کار به آنجا نکشد و معمولا هم نمی کشد) .
9- می توان بعد از این مراحل به دیوان عدالت اداری هم شکایت کرد . البته دیوان در بسیاری از حکم ها وارد نمی شود و رای اداره کار را تائید می کند و در مواردی که رای را نقض می کند وارد ماهیت حکم نمی شود و صرفا بررسی مجدد کل حکم یا جزئی از آن را درخواست می کند . این بررسی مجدد نمی تواند از اجرای حکم کمیته حل اختلاف جلوگیری کند مگر در مرحله ای که منجر به انشاء رای جدیدی شود.
10- سعی کنید خودتان اطلاعات کافی را در مورد تمامی مراحل بدست آورید ! زیاد انتظار راهنمایی مناسب در اداره های تامین اجتماعی یا اداره کار یا دیوان عدالت اداری نداشته باشید ! افراد زیادی معمولا در اطراف دیوان یا اداره کار با قول راهنمایی و هدایت شما به عنوان وکیل و تضمین موفقیت شما ایستاده اند . سعی کنید زیاد از این دوستان استفاده نکنید چون معمولا ضرر می کنید . اگر وکیل می خواهید هم باید از راه های مناسب تری آن را انتخاب کنید.