1- فکر کنم بحث و بررسی انواع قراردادهای استخدامی در بازار کار ایران هیچ وقت تمامی نداشته باشد . کشوری هستیم که هم قانون کار داریم ، هم آن را رعایت نمی کنیم ، هم جرایم مشخص برای عدم رعایت آن داریم ، هم پیگیری نمی کنیم ، نه اینوری هستیم نه آنوری ! نه رومی روم ! نه زنگی زنگ ! بازار کار ایران شتر گاو پلنگی است که از این ور واردش شوی معلوم نیست از کجا بیرون بیائی ! تازه اگر بیرون بیائی ؟ نه کارگر راضی است نه کارفرما ! نه درآمد کارگر آنچنان بالا است نه سود کارفرما ! در این مقاله سعی می کنیم در مورد یک نوع از قراردادهای مرسوم این روزهای بازار کار ایران به بحث و بررسی بپردازیم ! قراردادهای ساعتی ! قراردادهایی که بعضی مواقع خیلی خوب است به خصوص برای افراد ماهر که یک منبع اصلی درآمدی برای خود دارند و به صورت پاره وقت یا مشاوره ای یا پروژه ای با شرکتی همکاری می کنند تا درآمد ثانویه ای برای خود بدست آورند و البته بیشتر مواقع خیلی بد است چون برای افرادی است که نیاز به کار تمام وقت دارند ولی به علت اینکه کارگاه توانائی پرداخت حقوق را ندارد صرفا در ساعات خاصی با آنها همکاری می کنند تا هزینه کمتری برای شرکت یا کارگاه ایجاد گردد ! با ما همراه باشید !
2- پیشنهاد می گردد برای محاسبات تمامی مسائل مرتبط با حقوق و دستمزد برای نیروهای ساعتی ، از مبنای ساعت استفاده کنید نه مبنای روز و نه مبنای هفته و نه مبنای ماه و نه هیچ مبنای دیگر ! کلا در قراردادد هم صرفا باید ساعت ذکر شود نه روز و نه ماه . مثلا ماهی 100 ساعت یا هفته ای 20 ساعت . منطقی ترین پیشنهاد این است که در قرارداد ساعت کار براساس هفته مشخص گردد یعنی هفته ای چند ساعت ! این کار منطقی تر است هر چند روش های دیگر نیز از نظر قانون کار هیچ مشکلی ندارد و کلا این موضوع توافقی است ! دقت کنید وقتی قرارداد ساعتی بسته می شود ساعت استراحت و نماز در محاسبه ساعات کار نمی گنجد !
3- می دانید که محاسبه حقوق و دستمزد برای مشاغل مختلف بر حسب جدول مشاغل صورت می پذیرد هر چند اکثر شرکت ها و کارگاه ها معمولا حداقل ها را در نظر می گیرند ! با این حال برای محاسبه دستمزد قراردادهای ساعتی اگر در قرارداد مبلغ مشخصی برای هر ساعت کار در نظر گرفته نشده باشد باید مطابق با جدول مربوطه دستمزد یک روز را بدست آورده و تقسیم بر 7.33 کنید تا دستمزد ساعتی مشخص شود . عدد 7.33 از تقسیم 44 ساعت کار هفتگی طبق قانون کار (برای مشاغل سخت و زیان آور 36 ساعت است) بر 6 روز کاری بدست می آید. در مورد مزایا که شامل بن و حق مسکن و عائله مندی (و یا هر مورد دلخواه دیگر) است نیز باید تقسیم بر 7.33 شده و با دستمزد ساعتی جمع گردد و این عدد مبنای محاسبه برای کل حقوق و دستمزد پاره وقت در تمام ماه می گردد .
4- موضوع دیگری که در این زمینه باید مورد بررسی قرار گیرد بحث بیمه تامین اجتماعی است . برای اینکه مشخص شود حق بیمه چقدر می باشد باید روزهای کارکرد استخراج گردد . یعنی ساعات کاری در ماه محاسبه شده و مجموع آن تقسیم بر 7.33 گردد و به سمت بالا رند شود . این تعداد روزی است که باید برای آن حق بیمه رد شود به همین سادگی !
5- برای محاسبه عیدی و سنوات چه کار باید کرد ؟ برای محاسبه عیدی و سنوات باید تعداد ساعات کاری را در طول سال محاسبه کرد و برای روزهای تعطیل و جمعه نیز روزی 7.33 ساعت در نظر گرفت . سپس به ازاء هر 220 ساعت یک ماه کاری در نظر گرفت و به ازاء هر ماه به نسبت 12 ماه ، عیدی و سنوات را حساب کرد . در صورتیکه کارگر در تمامی 12 ماه کار کرده باشد طبق قانون کار باید معادل 1ماه حقوق و دستمزد به عنوان سنوات و 2 ماه حقوق و دستمزد به عنوان عیدی دریافت کند که در این حالت به نسبت ماههای کار کرده (که براساس ساعت محاسبه شده است) باید این کار انجام شود . این محاسبات معمولا همه را گیج می کند ولی با دقت به سادگی قابل انجام است . منظور از حقوق و دستمزد برای کارگران ساعتی میانگین حقوق و دستمزد در 3 ماه آخر کارکردشان می باشد .