1- یکی از مهمترین سوالاتی که همواره با آن در سایت های مختلف روبرو بوده ام این است که آیا در بیمه های خویش فرما (یعنی بیمه اختیاری و بیمه حرف و مشاغل آزاد) ، آیا می توان با اختیار و انتخاب خود حق بیمه را تعیین کرد . این سوال وقتی اهمیت بیشتری می یابد که بیمه شده در سالهای آخر بیمه پردازی می باشد و میزان حق بیمه پرداختی در این سالها ارتباط مستقیمی با میزان مستمری دریافتی در دوران بازنشستگی دارد . پاسخ به این سوال ساده است . با داشتن شرایطی بله ، انتخاب با شماست !!!
2- اگر شما بخواهید بیمه اختیاری شوید باید دو حالت را متصور بود . یا سابقه قبلی شما کمتر از 10 سال است یا بیشتر از 10 سال . اگر سابقه قبلی شما کمتر از 10 سال باشد (تمامی سوابق اعم از اجباری و اختیاری و بیمه بیکاری و ...) شما می توانید بین حداقل حقوق و حداکثر حقوق یک عدد را انتخاب کنید و حق بیمه آن را بپردازید . مثلا امسال حداقل حقوق 930 هزار تومان است و حداکثر حقوق 7 برابر آن. مقداری بین این مبالغ را به نظر خود انتخاب کنید و حق بیمه آن را که برابر با 26 درصد مبلغ فوق می باشد پرداخت کنید . حالا اگر سابقه شما بیش از 10 سال باشد میانگین دستمزد 1 سال آخر شما محاسبه می گردد و 26 درصد آن به عنوان حق بیمه ماهیانه شما محاسبه می گردد . در این حالت شما دیگر حق انتخابی ندارید و این مبلغ با توجه به کارکرد یک سال اخیر شما محاسبه می گردد . این کارکرد می تواند از نوع بیمه اجباری و یا از نوع بیمه خویش فرما و یا ترکیبی از هر دو باشد .
3- اگر شما متقاضی استفاده از بیمه حرف و مشاغل آزاد باشید باز هم دو حالت دارد . یا سابقه قبلی شما کمتر از 5 سال است یا بیشتر از 5 سال . اگر سابقه شما کمتر از 5 سال باشد درست مانند حالت بیمه اختیاری با سابقه کمتر از 10 سال می شود و شما می توانید بین حداقل و حداکثر حقوق هر مقداری را که می خواهید انتخاب کنید و با توجه به نوع بیمه حرف و مشاغل انتخابی شما که 12 ، 14 و 18 درصد است یکی از درصدهای فوق را محاسبه کرده و به صورت ماهیانه پرداخت کنید . اما اگر سابقه شما بیش از 5 سال باشد در این حالت باز هم حق انتخاب دارید اما حق انتخابتان محدود است بین میانگین دستمزد 1 سال آخرتان تا میزان حداقل دستمزد . این انتخاب در حالت بیمه اختیاری با سابقه بیش از 10 سال امکانپذیر نیست .
4- توجه داشته باشید که موارد فوق برای زمانی است که شما بخواهید حق بیمه تان را خودتان پرداخت کنید و زمانی که حق بیمه شما توسط ارگانی دیگر پرداخت می شود مانند مددجویان تحت پوشش کمیته امداد یا معلولان تحت پوشش سازمان بهزیستی یا رانندگان یا قالیبافان یا کارگران ساختمانی یا مداحان یا ... که کل یا مقداری از حق بیمه توسط دولت پرداخت می شود چنین شرایطی برقرار نیست .