1- در فروردین ماه امسال ، مقاله ای از سر ناراحتی در مورد افت قیمت خودروها بر اثر تصادف نوشتم که بیشتر نشاندهنده دلگیری من از اتفاقاتی است که این روزها در جامعه ما در حال رخ دادن است . اینکه کوچکترین مهربانی و بخشش در وجود بسیاری از ما در حال از بین رفتن است و به هر بهانه ای تلاش می کنیم تا با دیگران سرشاخ شده و با استفاده از اهرم های قانونی و حتی غیر قانونی دیگران را تحت فشار قرار دهیم . آن مقاله با نام افت قیمت ، حق مسلم یا ظلم مظاعف را در اینجا می توانید مطالعه کنید . در آن مقاله که بسیار خوانده شده است سعی کردم بیشتر از سر درد مطالبی را با کسانی که آن مقاله را می خوانند درمیان گذاشته و زیاد تمایل نداشتم که به نکات فنی بپردازم . اکنون به نظر می رسد ذکر جزئیات فنی در این زمینه می تواند برای همگان بسیار سودمند باشد . پس اگر به این موضوع علاقمند هستید مطالعه این مقاله را از دست ندهید !
2- من خودم با دریافت افت قیمت خودرو موافق نیستم ! از آن مهم تر با نحوه قیمت گذاری خودروی دست دوم نیز موافق نیستم ! وقتی مهمترین فاکتور در تعیین قیمت یک خودروی کارکرده تصادف داشتن یا نداشتن ، بی رنگ بودن یا نبودن ، قطعه تعویضی داشتن و یا نداشتن است و راندمان خودرو و نحوه استفاده از آن در طول سالیان متمادی کمترین اهمیت ممکن را دارد باید هم چیزی به نام افت قیمت خودرو به وجود بیاید ! وقتی با کوچکترین تصادفی برای یک خودروی نو در بازار خرید و فروش خودرو اینقدر قیمت خودرو پایین می آید دیگر نمی توان به کسانی که مطالبه افت قیمت خودرو می کنند خرده گرفت ؟ ناراحتی من بیشتر از بیمه هاست که افت قیمت خودرو را پوشش نمی دهند ؟ ناراحتی من از کسانی است که با خودروهای چند صد میلیونی در خیابان ها جولان می دهند و در هنگام تصادف مطالبه هزار جور هزینه از جمله افت قیمت را از دیگر رانندگان بینوا می کنند و نه بیمه بدنه دارند و نه اگر دارند از بیمه بدنه شان استفاده می کنند ! ناراحتی من از این مسائل است وگرنه اینکه افت قیمت به هر حال حقی است که باید داده شود بحثی در آن نیست ؟!
3- طبق قانون مقصر حادثه باید افت قیمت خودرو را بپردازد . هر چند امروزه افت قیمت خودرو به صورت پوشش اختیاری در بعضی بیمه نامه های شخص ثالث دیده می شود اما کلا بیمه شخص ثالث ، افت قیمت خودرو را پوشش نمی دهد . برای دریافت افت قیمت خودرو باید با کروکی قضایی یا کروکی غیر سازشی که توسط افسر راهنمائی و رانندگی کشیده می شود به شورای حل اختلاف مراجعه کرد و دادخواست ارائه داد . مبلغی که بابت افت قیمت در شورای حل اختلاف مورد بررسی قرار می گیرد در سال 1396 نهایتا تا 5 میلیون تومان است و اگر افت قیمت درخواستی مطابق با نظر کارشناس از این میزان بیشتر باشد موضوع به دادگاه های عمومی ارجاع داده خواهد شد . کارشناسی که در مورد افت قیمت نظر می دهد کارشناس رسمی دادگستری است که توسط شورای حل اختلاف به آن ارجاع داده می شوید. این نوع دادخواست ها یک نوع دادخواست حقوقی می باشد و صدور رای در مورد آن در صلاحیت محاکم قضایی مرتبط است .
4- سوالی که بارها در این زمینه از من شده است این است که تا چند سال به یک خودرو افت قیمت تعلق می گیرد ؟ جواب منطقی به این سوال با رویه ای که در دادگاه ها و شوراهای حل اختلاف در این زمینه جریان دارد متفاوت می باشد ! جواب منطقی به این سوال این است که افت قیمت یک خودرو عبارت است از مابه اتفاوت قیمت خودرو قبل از تصادف و قیمت آن بعد از تعمیر تمام صدماتی که بر اثر تصادف برای ان به وجود آمده است با نظر کارشناس رسمی ! اما رویه ای که امروزه به صورت عملی دنبال می شود این است که در صورتیکه خودروی عرف بازار (خودروهای تولید داخل) تصادف قبلی داشته باشد برایش افت قیمت در نظر گرفته نمی شود و چنانچه همین مدل خودروها بیش از 5 یا 6 سال از ساخت شان گذشته باشد نیز معمولا افت قیمت برایشان در نظر گرفته نمی شود و یا میزانی که در نظر گرفته می شود بسیار ناچیز می باشد .
5- به نظر من اگر در حادثه ای مقصر باشید و توان پرداخت افت قیمت را هم داشته باشید و بتوانید با طرف مقابل به توافق برسید ، دوستانه مساله را حل کنید بهتر است ! مخصوصا اگر خودرو از نوع خودروهای لوکس نباشد توصیه من در این مورد به هر دوطرف ، توافقق دوستانه است . توافق دوستانه از این نظر برای مقصر بهتر است که دیگر نیاز نیست هزینه کارشناس رسمی را بپردازد (حداقل هزینه برای کارشناس رسمی ، 200 هزار تومان در سال 1396 است) و برای زیاندیده هم از این نظر خوب است که دیگر نیاز نیست ماه ها و حتی 1 یا 2 سال پیگیر پرونده در محاکم قضایی باشد و وقت و اعصاب خود را نابود کند تا به خسارت خود برسد ! به خصوص به زیاندیده توصیه می کنم که کمی در این مورد گذشت داشته باشد تا بتوان دوستانه قضیه را حل کرد ! (در حالیکه اعتقاد دارم در تمام حوادثی که به صدمه های جرحی و یا مالی غیر مرتبط با افت قیمت متهی شود و پای بیمه به میان آید پیگیری قانونی بهترین گزینه می باشد).
6- باید توجه کرد که سیر پرونده در شورای حل اختلاف و یا دادگاه ها ممکن است بسیار طول بکشد ! بعصی مواقع تا 1 سال و یا حتی 2 سال هم طول می کشد و ممکن است منتهی به حکم جلب مقصر و یا توقیف اموال وی گردد . توجه داشته باشید که پس از به نتیجه رسیدن دادخواست هزینه دادرسی بر عهده مقصر است و البته در صورتیکه زیان دیده وکیل نیز گرفته باشد ، هزینه وکیل نیز بر عهده مقصر است . البته هزینه وکیل معمولا به نرخ دادگستری محاسبه می شود که با نرخ های امسال نمی تواند بیش از 1 میلیون تومان شود در حالیکه شما معمولا نمی توانید با هزینه ای کمتر از 3 میلیون یا بیشتر وکالت پرونده تان را به یک وکیل دهید و این مابه التفاوت را باید از جیب مبارک پرداخت نمائید .
7- یکی از مهمترین سوالاتی که در این زمینه پرسیده می شود که اصلا افت قیمت خودرو بر چه مبنایی محاسبه می شود ؟ قیمت خودروی نو معمولا مهمترین فاکتور در تعیین افت قیمت خودرو است . افت قیمتی که عمدتا به صورت پلکانی و تصاعدی محاسبه می شود . قطعات خودرو که با پیچ به خودرو متصل می شوند و می توان آنها را به سادگی از خودرو جدا کرد نهایتا 4 درصد قیمت خودروی نو در افت قیمت تاثیر می گذارند . اگر تصادف از سمت عقب خودرو اتفاق بیفتد افت قیمت معمولا بیشتر می شود زیرا قسمت های عقبی خودرو معمولا جداشدنی نیستند مانند گلگیرهای عقب ! معمولا قطعات عقبی خودرو در حدود 5 درصد در افت قیمت خودرو تاثیر می گذارند ! قطعاتی مانند شاسی و سینی بغل شاسی که از اجزای بسیار مهم خودرو می باشند در حدود 5 درصد در افت قیمت تاثیر می گذارند . اگر خودرو از سقف آسیب ببیند چیزی حدود 10 درصد در افت قیمت تاثیر دارد . ستون های بغل سقف یا کلاف ها در حدود 5 درصد در افیت قیمت خودرو تاثیر می گذارند . اگر خسارت خودرو به گونه ای باشد که مجبور شویم تمام خودرو را رنگ نماییم ، افت قیمت خودرو در بیشترین حالت ممکن محاسبه می شود و می توان افت قیمت را تا میزان 60 درصد نیز محاسبه کرد .
8- علی رغم تمام مسائلی که مبنی بر گذشت و تفاهم مطرح کردم در برابر بعضی افراد که متاسفانه هیچ اهمیتی به رانندگی خود نمی دهند و معمولا پرونده بیمه ای شان پر از تصادفات مالی و جرحی است باید قاطعانه برخورد کرد و موضوع افت قیمت را تا آخر پیگیری نمود . این موضوع را بدانید که باید برای شکایت به هیات حل اختلاف ، به هیات حل اختلاف نزدیک محل زندگی مقصر شکایت کنید . همچنین در شکایتی که مطرح می کنید باید عنوان را جبران ضرر و زیان اعلام کنید . همچنین نظر هیات حل اختلاف و یا دادگاه هر چه باشد امکان اعتراض نیز دارد و می توانید در دادگاه تجدید نظر هم نسبت به دادگاه بدوی اعتراض کنید .