1- مدتها بود که می خواستم مقاله ای در این زمینه بنویسم و هر بار به دلایلی از این کار منصرف می شدم . یکی از دلایلم برای این کار این بود که به هر حال این سایت ، ارائه دهنده اطلاعاتی درباره انواع بیمه ها و مسائل و مشکلات کارگران و کارفرمایان است و طبیعتا با نوشتن چنین مقاله ای شاید اینگونه تعبیر شود که ارائه چنین مطالبی مشابه با کاری است که سایت ها و نشریات زرد می کنند ( هر چیزی را به نحوی سعی می کنند به خورد ملت بدهند و البته معمولا هم در این کار موفق می شوند) و من معمولا ابا دارم که این سایت ، چیزی جز سایت اطلاع رسانی مفید تخصصی در حوزه بیمه و روابط کار باشد. با این حال این موضوعی است که در تمام جوامع و متاسفانه حتی جامعه ما وجود دارد و کارمندان و کارگران بسیاری هستند که با این مشکل در محیط کار روبرو می شوند و مگر رسالت ما جز اطلاع رسانی به کارگران و کارفرمایان چیز دیگری است . پس این مقاله را بخوانید تا شاید اطلاعات آن کمکی به شما در محیط کار باشد !
2- آزار جنسی در محیط کار می تواند بین هر دسته ای از کارمندان و کارگران اتفاق بیفتد ! هر چند در اکثریت مواقع این اتفاق به صورت آزار رساندن مردان به زنان در محیط کار پیش می آید ولی حالات دیگری نیز در این زمینه متصور است و وجود دارد ! این اتفاق معمولا در محیط های کاری پیش می آید که تعداد مردان از زنان بیشتر است و متاسفانه نه تنها محیط های کاری خصوصی بلکه محیط های کاری دولتی و عمومی را هم به انحاء مختلف در بر گرفته است ! همچنین نه تنها گریبانگیر دختران مجرد یا زنان بیوه و یا مطلقه را می گیرد که متاسفانه گریبانگیر خانم های متاهل نیز شده است که البته این مساله نشات گرفته از محیط کلی جامعه ما است که یکسری قیود در آن کم رنگ شده و یکسری حرمت ها از بین رفته و متاسفانه روز به روز هم بدتر و بدتر می شود !
3- معمولا فهمیدن اینکه کسی قصد دارد در محیط کار راحت باشد و رفتار دوستانه داشته باشد با کسی که تلاش می کند به نحوی روابط را توسعه داده و به روابط بیرون از محیط کار بکشاند چندان ساده نیست ! شاید گذشت زمان و دیدن رفتارهای فرد در مقابل خود و همکاران دیگر بتواند درک درست و مناسبی از شخصیت نامبرده به شما بدهد . نکته ای مهم دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که شاید برای بسیاری از افرادی که اینگونه مزاحمت ها را برای شما به وجود می آورند اینگونه مسائل عادی بوده و فکر می کنند که این موضوع از طرف شما نیز عادی است و نمی دانند که شما در این زمینه در حال آزار دیدن هستید بنابراین با صحبت کردن دوستانه و حتی چندین بار امتناع کردن به راحتی می توانید این مشکل را برای همیشه حل نمائید ! می توانید اگر به نهار دعوت شدید رد کنید و یا اینکه بگوئید به همراه همکاران خانم تان می آئید و یا اینکه اگر دیدید که این موضوع ادامه پیدا کرد خیلی ساده و راحت بگوئید که آمده اید در این محیط صرفا کار کنید و به چیز دیگری فکر نمی کنید و از او خواهش کنید که رفتارش را تغییر دهد . هر چند اینگونه صحبت کردن با یک مرد ممکن است در ابتدا باعث جبهه گیری شود ولی معمولا در طولانی مدت ، فرد رفتار خود را عوض خواهد کرد . امیدوارم در این زمینه خوش شانس باشید و با فردی منطقی رودرور شده باشید که بتواند این مساله را برای خود حل کند (برای همین تاکید می کنم که با بهترین حالت ممکن موضوع را به وی بگوئید و نه اینکه با حالت عصبانیت) و اگر بدشانسی بیاورید و چنین فردی در مقابل تان نباشد باید منتظر ایجاد مشکلات فراوان از ناحیه وی در محیط کار و بدگویی های فراوان و به اصلاح زیرآب زدن های متمادی باشید !
4- اما اگر به کسی که شما را همچنان آزار می دهد و با وجودیکه به وی گوشزد کرده اید دست از رفتارش بر نمی دارد چه باید کرد ؟ به نظر من در این مواقع به کسی که در محیط کار حالت سرپرستی دارد بگوئید ؟ اگر محیط کاری تان دارای مدیر نیروی انسانی است به وی بگوئید ؟ اگر دارای کارگزینی هستید به وی بگوئید ؟ اگر مسئول امور اداری دارید به وی بگوئید و نهایتا اگر شرکت تان کوچکتر از آنی است که هیچکدام از موارد فوق را داشته باشید می توانید به سرپرست واحدتان بگوئید و اگر هیچکدام از موارد فوق موجود نبود قطعا شرکت تان رئیس دارد و بهتر است به وی بگوئید ؟
5- اما یک سوال کلیدی در اینجا باقی می ماند و آن این است که اگر خود رئیس تان این مشکل را برایتان به وجود آورده بود باید چه کنید ؟ این مهمترین سوال موجود و یکی از مواردی است که رفع و رجوع آن سخت است ؟ در ضمن من فرض را بر این گرفته ام که با او صحبت کرده اید و گفته اید که نمی توانید با وی همراهی کنید ؟! در چنین حالتی امیدوارم اداره تان آنقدر بزرگ باشد که قسمت هایی مانند حراست ، بازرسی و ... داشته باشد و بتوانید به آن قسمت ها مراجعه کنید ! معمولا در ادارت دولتی با وجود چنین نهادهایی هر کس و در هر مقامی که باشد فکر کار خود را می کند و رفتار مناسب را در پیش می گیرد اما اگر چنین نهادهایی نبود به نظر من باید سعی کنید خودتان را به اداره ای دیگر منتقل کنید و از دسترس وی دور شوید ! اگر شرکت یا کارگاهتان کوچک است و ایشان هیچ جوری کوتاه نمی آید به نظر من باید از آن کارگاه یا شرکت بیرون بیائید چون مطمئنا وی این موضوع را ادامه خواهد داد و ساده اندیشی است اگر فکر کنید صحبت کسی در وی تاثیر خاصی می گذارد !
6- حالات دیگری نیز هست که در محیط کاری نیستید ولی چنین مشکلی برایتان پیش می آید ! به عنوان مثال ممکن است در محیط بیرون از کار با همکاران به صورت تفریحی به رستورانی رفته اید و یا اینکه به مسافرت و یا اردوی خارج از محیط کار رفته اید ! طبیعی است که رفتارها در این حالت کمی راحت تر است و اگر مشکلی احساس نمی کنید که اهمیت خاصی ندارد ! اما اگر احساس می کنید که شخصی شما را به هردلیلی اذیت می کند بهتر است تا می توانید با او تنها نشوید و البته اگر دیدید که چاره ای نیست خیلی راحت و مانند محیط اداره با وی برخورد کرده و بگوئید که تمایلی به هر چیزی که او دلش می خواهد ندارید ! شاید اتفاقا محیط بیرون از کار جای مناسب تری نسبت به محیط کار باشد تا به وی به سادگی بفهمانید که صرفا می خواهید با وی رابطه کاری داشته باشید و به چیزی دیگر مطلقا فکر نمی کنید . مطمئنا اگر انسانی منطقی و یا حتی نیمه منطقی هم باشد با حرف شما خودش را جمع کرده و دیگر مزاحم شما نخواهد شد و سعی می کند خودش را جایی دیگر و با شخصی دیگر سرگرم نماید !!
7- مهمترین نکته ای که باید در نظر داشته باشید این است که اگر در برابر آزار جنسی سکوت کنید وضعیت بدتر می شود ! وضعیت فرهنگی جامعه ما برای من کاملا آشنا است و می دانم که احتمالا بیشترین برچسب ها باز هم حتی اگر زنان سکوت نکنند به خودشان خواهد خورد با این حال سکوت کار صد در صد اشتباهی است ! این را هم بدانید که آزار جنسی صرفا آزار فیزیکی نیست و ممکن است جنبه های مختلفی داشته باشد ! آزارهای کلامی و غیر کلامی نیز دسته ای دیگر از آزارها در کنار آزارهای جنسی و فیزیکی است ! به عنوان مثال تمامی موارد زیر جزء آزارهای جنسی می باشد : گفتن داستان ها ، شوخی ها و طنزهای جنسی ، پرسیدن سوالاتی در مورد زندگی شخصی یا جنسی فرد ، نگاه های نامناسب ، چشم چرانی و چشمک زدن ، لمس کردن نامناسب بدن و دست ، نزدیک شدن زیاد به زن در محیط کار و ... . معمولا مهمترین دلیلی که خانم ها این شرایط را تحمل می کنند به علت نیازی است که به کار مورد نظر دارند !
8- حرف آخرم در این زمینه را می گویم . اگر در شرکت خصوصی هستید و به غیر از رئیس از ناحیه شخص دیگری اذیت می شوید حتما به همان ترتیبی که گفتم با افراد دیگر در مورد این آزار صحبت کنید تا طرفتان متنبه شود ! اگر رئیس این کار را انجام داد و بعد از صحبت با وی از این کار دست نکشید از شرکت بیرون بزنید حتی اگر کارتان را از دست بدهید چون آسیبی که ممکن است از بیکاری به شما وارد شود از آسیبی که این محیط به شما وارد می کند کمتر است ! اگر در محیط دولتی هستید با اینکه حجم آزارها حتی ممکن است زیادتر از محیط خصوصی هم باشد ولی طریقه رهایی از آن هم ساده تر است ! معمولا در ادارات ما به علت وجود افرادیکه لیاقت پستی را که گرفته اند ندارند ممکن است چنین مشکلی برای شما پیش بیاید ! افرادیکه پله پله رشد نکرده اند و عمدتا با روابط و رانت های خاص در مناصب مشخصی قرار گرفته اند ! بدانید که این افراد همانقدر که باندهای خاص خود را دارند دشمنان خاص خود را نیز دارند و مطمئنا از برملا شدن چنین مسائلی هراس دارند ! پس به راحتی موضوع را با تمامی افرادی که در نهادهای مختلف اداری مسئولیتی دارند در میان گذاشته و اصلا نترسید !