سلام! بنده ۲۶ سال سابقه کار در یک شرکت خصوصی باعنوان شغلی تراشکار درجه ۱مشغول به کارهستم. آیا با توجه به این سابقه و عنوان شغلی میتوانم بازنشسته بشم؟سن بنده۴۶ سال است؟
اگر در عنوان شغلی تان در لیست بیمه هم تراشکار ثبت شده باشد به احتمال بسیار
زیاد می توانید از قانون
مشاغل سخت و زیان آور استفاده کنید. کافی است پرونده تان را خودتان به خوبی
پیگیری کنید یا یک وکیل خوب یعنی وکیل مشاغل سخت و زیان
آور پیدا کنید تا کارتان را پیش ببرد.
مشاغل سخت و زیان آور چیست؟
اگر
محیط کاری از نظر عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی استاندارد نباشد،
سلامت افراد به خطر می‌افتد. این خطرات، تنش‌های روحی و جسمی سنگینی به شاغلین در
این محیط‌ها، وارد می‌کند. معمولا این تنش‌ها، باعث بیماری‌های شغلی و عوارض ناشی
از آن مانند: از کار
افتادگی دائم و جزئی در افراد می‌شوند. همچنین آمار حوادث منجر به فوت، در
مشاغل سخت و زیان آور زیاد است.
در
چنین شرایطی معمولا، کارفرمای منصف تلاش می‌کند، که با
بهره‌گیری از تدابیر فنی-مهندسی و گاه ایمنی-بهداشتی از شرایط سخت و زیان‌آور محیط
کار، بکاهد. البته واقعیت این است که اکثر کارفرمایان در این زمینه کوچکترین تلاشی
نمی کنند. با این وجود، افراد در مشاغل سخت و زیان آور همچنان در معرض فرسودگی و
آسیب هستند. در این راستا، قانون‌گذار در تعیین سن بازنشستگی آنان، تمهیداتی را در
نظر می‌گیرد، تا تاثیر مخاطرات شغلی بر جسم و روان افراد شاغل در مشاغل سخت و زیان
آور را، به حداقل برسد. این قوانین که با توجه به وضعیت نامساعد
صندوق تامین اجتماعی روز به روز بدتر می شود و به زودی دستخوش تغییرات زیادی می
شود به شرح زیر است.
نحوه تعیین مشاغل سخت و زیان‌آور با توجه به قانون سختی کار سال ۱۴۰3
معمولا
تعیین سخت و زیان آور بودن مشاغل، بعد از درخواست کارگر یا شاغلین، مورد بررسی
قرار می‌گیرد. برای مشخص شدن صحت سخت و زیان آور بودن مشاغل، سوابق و شرایط محیط
کار را، مورد بررسی قرار می‌دهند. این قانون در سال ۱۴۰3 برای تعیین
سختی کار اعمال شد.
به
طور کلی بعد از این که درخواست سخت و زیان آور بودن مشاغل، از سوی افراد و ارگان‌های
مربوطه ارائه شد، کمیته کارشناسان با برگزاری جلسه‌ای، شرایط را بررسی و در انتها،
مستندات موجود بر سخت و زیان‌آور بودن شغل، به وسیله کمیته استانی، تایید می‌شود.این
کمیته، کمیته تفکیک مشاغل سخت و زیان آور اداره کار نام دارد. افراد و ارگان‌هایی
که باید درخواست بررسی سخت و زیان آور بودن مشاغل را بدهند، به شرح زیر هستند:
·
کارگر
·
کارفرما
·
وزرات
بهداشت
·
تشکل‌های
کارگری و کارفرمایی
·
وزارت
کار و امور اجتماعی
·
صندوق
تامین اجتماعی
این
قانون البته فقط در مورد درخواست اولی صدق می کند. یعنی به ندرت کارفرمایی درخواست
بررسی مشاغل سخت و زیان آور می دهد چونکه باید حق بیمه بیشتر پرداخت کند و نیروی
کاری اش را نیز از دست می دهد. مابقی موارد هم بیشتر به شوخی شبیه است.
توجه داشته باشید که، بر
اساس ماده ۹ آیین‌نامه اجرایی، سخت و زیان‌آور بودن
مشاغل، باید به وسیله کمیته کارشناسان، مورد بررسی قرار گیرد و همچنین طبق ماده ۸ آیین‌نامه اجرایی، سخت و زیان آور بودن مشاغل به وسیله کمیته
استانی هم باید، تایید شود. به عبارتی در پایان، کمیته استانی برای بررسی سوابق و
شرایط محیط از محل، بازدید می‌کنند. مثلا در شهر تهران 5 کمیته استانی شهرری ،
اسلامشهر ، مرکز، شرق و غرب که در محل ادارات کار مربوطه
قرار دارند و در این زمینه نظر می دهند. در صورت تایید این کمیته، شغل مورد
درخواست در لیست مشاغل سخت قرار می‌گیرد. سختی کار تامین اجتماعی فقط با طی کردن
این مراحل و تایید توسط نهادهای مربوطه تعیین می‌شود. البته معمولا سخت گیری تامین
اجتماعی در این زمینه بیشتر است و به سادگی رای اداره کار را اجرا نمی کنند.
انواع مشاغل سخت و زیان آور
چه
مشاغلی سختی کار دارند؟ چگونه بفهمیم سختی کار داریم؟ جدول مشاغل سخت و زیان آور
شامل چه مواردی است؟ مشاغل سخت و زیان آور، طبق نظر شورای عالی کار به دو گروه
«الف» و «ب» تقسیم می‌شوند:
·
گروه
الف: اگرچه ماهیت این مشاغل سخت و زیان‌آور است؛ اما کارفرما می‌تواند با استفاده
از تمهیدات ایمنی-بهداشتی سختی‌هایش را حذف کند.
·
گروه
ب: اگرچه ماهیت مشاغل این گروه سخت و زیان‌آور است؛ اما با استفاده از تمهیدات
ایمنی-بهداشتی نمی‌توان، سختی‌هایش را حذف کرد. انجام این تدابیر توسط کارفرما
صرفا از سختی و زیان‌آوری کار می‌کاهد. لازم به ذکر است، موارد ذکر شده در این گروه، همان مشاغل سخت تامین
اجتماعی هستند.
لیست مشاغل سخت و زیان آور
لیست مشاغل سخت و زیان
آور
اگر
برای شما هم سوال است که سختی کار به چه مشاغلی تعلق می‌گیرد؟ و کارهای سخت و زیان
آور کدامند؟ به خواندن ادامه دهید. در لیست مشاغل سخت و زیان آور مصوب وزارت کار و
بهداشت، ۱۱۰ شغل قرار می‌گیرند که
این مشاغل، در گروه‌های زیر دسته‌بندی می‌شوند. این گروه گروه ب مشاغل سخت و زیان آور هستند
و با گروه الف که توسط کمیته تایید می شوند فرق دارند. گروه ب نیاز به تایید کمیته
مشاغل سخت و زیان آور اداره کار ندارند و مورد تایید تامین اجتماعی و اداره کار می
باشند.
کار در معدن
کار در معدن در دسته
مشاغل سخت و زیان آور قرار دارد.معادن خواه
تحت‌الارضی باشد یا سطح‌الارضی: مادامی که موجب شود کارگران در تونل‌ها و راهروهای
سرپوشیده به استخراج مشغول شوند، در دسته مشاغلی که سختی کار دارند، قرار می‌گیرند.
کار استخراج
مباشرت
و نظارت کارگر در میله‌ها، راهروهای سرپوشیده و تونل‌های معدن: اعم از جدا کردن،
منفجر کردن مواد، حمل مواد حاصل از انفجار، اداره کردن تاسیسات آب و برق در داخل
معدن، به عنوان یکی از مشاغل سخت و زیان آور است.
کار در مخازن سربسته
حفر
قنات‌ها، چاه‌ها و فاضلاب‌ها به طور کلی از مشاغل سخت و زیان آور است.
کار مستمر در مجاورت کوره‌های ذوب
کار در مجاورت کوره های
ذوب از مشاغل سخت و زیان آور است.به دو شرط
زیر این شغل، در لیست مشاغل سخت و زیان آور لحاظ می‌شود:
·
مجاورت
کارگر با بخارات زیان‌آور و حرارت
·
داشتن
مسئولیت تخلیه و حمل مواد مذاب از کوره‌ها
کارگران مشغول به کار در کارگاه‌ها
کارگاه‌هایی
چون: سالامبورسازی، دباغی، روده پاک‌کنی در دسته مشاغل سخت و زیان آور قرار می‌گیرند.
همچنین کارگرانی که به طور مستمر در گندآب‌روها و مکان‌های جمع‌آوری، حمل و دفن
زباله شهری مشغولند، هم در این دسته قرار دارند. البته بسیاری از این شغل ها دیگر عملا وجود
ندارند و کارگرانی نیز در این زمینه مشغول به کار نمی باشند که بخواهند تاییدیه
رای مشاغل سخت و زیان آور بگیرند.
کارگرهای
مشغول به کار در دامداری‌ها و طیور
این
کارگرها مسئولیت جمع‌آوری، انتقال و انبارکردن کود را به عهده دارند و شغل آن‌ها
در لیست مشاغل سخت و زیان آور قرار می‌گیرد. همه کارگرهای دامداری ها مشمول نمی شوند و
کمیته باید تایید کند.
کار در ارتفاع
کسانی
که در ارتفاع بیش از ۵ متر از سطح زمین، کار می‌کنند؛ مانند
فضاهای باز بر روی داربست، اتاقک‌های متحرک و دکل‌ها هم، در لیست اداره کار، شامل
سختی کار می‌شوند.
کار بر روی دکل‌های برق
کار روی دکل های برق از
مشاغل سخت است.افرادی که بر خطوط و پست‌های انتقال برق
فشار قوی کار می‌کنند، در شرایطی که فشار ۶۳ کیلو ولت و
بالاتر باشد.
مشاغل مربوط به آسفالت خیابان‌ها
افرادی
که به طور مداوم در مشاغلی مانند: پخت آسفالت دستی، قیرپاشی، شن پاشی و مالچ پاشی
کار می‌کنند، در یکی از مشاغل سخت اشتغال دارند.
مشاغل مربوط به جوشکاری
جوشکاری
در مخازن شامل مشاغل سخت و زیان آور می‌شود.
کار با مواد رادیو اکتیو
در
شرایطی که افراد کارشان با مواد رادیواکتیو باشد، به دلیل این که تماس مداوم با
اشعه در فرد، بیماری ایجاد می‌کند، شغل آن‌ها در دسته مشاغل سخت و زیان آور قرار
می‌گیرد. برای مثال مشاغلی که در تماس مستقیم با رادیواکتیو و پرتوهای یون‌ساز
هستند. کار با مواد رادیواکتیو از مشاغل سخت و زیان آور است.
کار در محل‌های پر فشار
مشاغلی
مانند، غواصی در عمق، به علت وجود فشار محیطی بیش از حد، در گروه مشاغل سخت و زیان
آور قرار می‌گیرند.
کار در محیط‌های پر سر و صدا
اگر
سر و صدای محیط کار به حدی زیاد باشد که، باعث بیماری‌های شنوایی و حتی ناشنوایی
کارگر شود، آن شغل از مشاغل سخت و زیان آور محسوب می‌شود. البته باید تمام مقررات
حفاظتی و ایمنی هم نتواند به حذف این خطرات کمک کند. این مورد نیز جزء گروه الف می باشد و حتما باید
توسط کمیته تایید گردد.
کار با مواد شیمیایی
اشتغال
به کارهای زیر در دسته مشاغل سخت و زیان آور قرار می‌گیرند:
·
کار در
امور سم‌پاشی مزارع، باغات و اشجار
·
ضدعفونی
اماکن، طویله‌ها و آشیانه‌های مرغداری
·
مجاورت
مستقیم با سموم و حشره‌کش‌ها در هنگام تولید ترکیب مواد سمی
کار در محیط پرارتعاش
اگر
ارتعاش محیط، سلامتی کارگر را به خطر اندازد، در دسته مشاغل سخت و زیان آور قرار
می‌گیرد.
کار در محیط‌ها خاص
موارد
زیر از مشاغل سخت و زیان آور هستند به شرطیکه کارگاه مشمول قانون کار باشد. معمولا
کار در زندان ها مشمول قانون کار نمی شود.:
·
شاغلین
در ندامتگاه‌ها و زندان: به شرطی که مستقیما با زندانیان را در ارتباط باشند.
·
شاغلین
در مراکز روان‌درمانی: به شرطی که مستقیما با بیماران روانی در ارتباط باشند.
کار در بعضی حوزه‌های پزشکی
برخی
حوزه‌ها در پزشکی و پیراپزشکی در دسته مشاغل زیان آور و سخت هستند به شرطیکه مراکز
درمانی خصوصی باشند و مشمول قانون کار:
·
هوشبری
·
مامایی
·
فوریت‌های
پزشکی
·
کارشناس
علوم آزمایشگاهی
·
تمام
مشاغل زیر مجموعه موارد بالا
کار در حوزه‌های خاص
موارد
زیر هم در لیست مشاغل سخت و زیان آور قرار می‌گیرند:
·
خبرنگاری
·
آتش‌نشانی
·
رانندگان
حمل‌ونقل بار و مسافران درون و برون شهری
·
راهداران
و رانندگان وزارت راه و شهرسازی در جاده‌ها