سلام وقتتون بخیر! پدرم 50 سالشه و کاگر نانوایی است. میتونه ماههای گذشته رو که صاحبکاراش براش بیمه رد نکردند رو بخره؟
نه. خریدن سابقه بیمه به این صورت در تامین
اجتماعی وجود ندارد. ایشان تنها راهی که دارد این است که با مدارک کافی در اداره
کار از کارفرمایش شکایت کند و رای بر پرداخت حق بیمه از کارفرما بگیرد. بعد رای حق
بیمه را به شعبه تامین اجتماعی بدهد. تامین اجتماعی رای را صحت سنجی می کند و در
صورت تایید حق بیمه را به نرخ روز برای کارفرما محاسبه می کند. حالا یا کارفرما
باید حق بیمه را بدهد یا خودتان می توانید بدهید تا سابقه برایتان حساب شود.
بیمه کارگران یکی از مهمترین وظایف کارفرمایان
در جمهوری اسلامی ایران است. البته قبل از انقلاب اسلامی نظارت بیشتری در این
زمینه صورت می پذیرفت ولی الان هم وضعیت در این زمینه نسبتا بد نیست. بر اساس
قانون کار کارفرمایان موظف هستند کلیه کارگران خود را نزد سازمان تامین اجتماعی
بیمه کنند. عدم بیمه کارگران توسط کارفرما علاوه بر اینکه طبق قانون جرم تلقی میشود،
میتواند عواقب جبرانناپذیری برای کارگران داشته باشد هر چند این روزها اکثر
کارفرمایان به روش های مختلف از پرداخت حق بیمه کارگران خودداری می کنند. کارگران
این حق را دارند که با شکایت از کارفرما به صورت اینترنتی و از طریق سامانه اداره
کار بابت بیمه نکردن حقوق خود را از کارفرما طلب کنند. دلایل مختلفی برای بیمه
نکردن کارگران توسط کارفرمایان وجود دارد. برخی از این دلایل عبارتند از:
·
عدم آگاهی کارفرمایان از قوانین و مقررات مربوط
به بیمه کارگران
یکی از مهمترین دلایل بیمه
نکردن کارگران توسط کارفرمایان، عدم آگاهی آنها از قوانین و مقررات مربوط به بیمه
کارگران است. بسیاری از کارفرمایان از اینکه بیمه کارگران یک تعهد قانونی برای
آنها محسوب میشود آگاهی ندارند. همچنین، برخی از کارفرمایان از نحوه محاسبه حق
بیمه کارگران و میزان هزینههای مربوط به آن اطلاعی ندارند. البته این دلیل زیاد مهم نیست. یعنی درصد
بالایی را شامل نمی شود. امروزه به مدد رسانه های جمعی دیگر کارفرمایی نیست که
نداند که باید حق بیمه کارگر را بپردازد.
·
عدم تمایل کارفرمایان به پرداخت هزینه بیمه
کارگران
یکی دیگر از دلایل بیمه نکردن
کارگران توسط کارفرمایان، عدم تمایل آنها به پرداخت هزینه بیمه کارگران است. حق
بیمه کارگران بر اساس حقوق و مزایای آنها محاسبه میشود و کارفرمایان موظف هستند
این هزینه را به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کنند. در برخی موارد هزینه بیمه
کارگران برای کارفرمایان سنگین است و آنها از پرداخت آن خودداری میکنند. در مورادی دیگر نیز سعی
می کنند حداقل بیمه مربوطه را پرداخت نمایند. این مورد شمولیت بیشتری در این زمینه
دارد.
·
تفکر غلط برخی کارفرمایان که بیمه کارگران هزینهای
اضافی برای آنها محسوب میشود
برخی از کارفرمایان تصور میکنند
که بیمه کارگران، هزینهای اضافی برای آنها محسوب میشود و هیچ منفعتی برای آنها
ندارد. این تفکر غلط است و بیمه کارگران مزایای زیادی برای کارفرمایان دارد. به
عنوان مثال بیمه کارگران میتواند به کاهش ریسکهای ناشی از حوادث و بیماریهای
شغلی کمک کند. همچنین بیمه کارگران میتواند به کارفرمایان در جذب و حفظ نیروی کار
کمک کند. البته در بعضی مواقع عکس
این موضوع نیز صادق است . براساس ماده 66 قانون تامین اجتماعی
و ماده 90 قانون تامین اجتماعی
کارفرمایانی که کارگران خود را بیمه کرده اند ممکن است مجبور شوند جرایم سنگینی
پرداخت کنند که بعضی مواقع میلیاردی است که اگر کارگر خود را بیمه نکرده بودند
چنین جرائمی نمی دادند.
·
عدم وجود نظارت کافی بر عملکرد کارفرمایان
یکی دیگر از دلایل بیمه نکردن
کارگران توسط کارفرمایان، عدم وجود نظارت کافی بر عملکرد آنها است. سازمان تامین
اجتماعی وظیفه نظارت بر عملکرد کارفرمایان در زمینه بیمه کارگران را بر عهده دارد.
با این حال این سازمان به دلیل کمبود منابع انسانی و مالی نمیتواند به طور کامل
بر عملکرد کارفرمایان نظارت داشته باشد و
البته صحنه سازی هایی که کارفرمایان در این زمینه انجام می دهند در این زمینه
بسیار موثر است.
چگونگی محاسبه حق بیمه پرداخت نشده
براساس قانون وزارت کار، حق بیمه
تقریباً به میزان ۳۰ درصد از مبلغ دستمزد و حقوق است. پرداخت میزان ۲۳ درصد از حق بیمه، توسط کارفرما
انجام میشود و ۷
درصد از حق بیمه نیز از حقوق کارگر کم میشود. البته ابتدا کارفرما 20 درصد بود و دولت 3
درصد بیمه بیکاری را می داد که چون دولت این 3 درصد را نداد سازمان تامین اجتماعی
این مبلغ را از کارفرما می گیرد.
بیمه کارگری تامین اجتماعی چقدر است؟
حق بیمه کارگری، به میزان بیمهای
اطلاق میشود که کارفرمایان به تأمین اجتماعی پرداخت میکنند. کارگران بعد از بیمه
شدن، قادر به دریافت مزایا و خدمات بیمه تأمین اجتماعی هستند. لازم به ذکر است که
پرداخت تمام حق بیمه بر عهده کارفرما نیست. مبلغ ۲۳ درصد از حق بیمه توسط کارفرما و مابقی به وسیله
کارگر پرداخت میشود.
یکی از شرایط ثبت نام بیمه کارگری، جمعآوری
مدارک قبل از ثبت نام است. قبل از ثبت نام باید مطلع شوید که شرایط لازم برای ثبت
نام بیمه کارگری چیست؟ حداقل ۳۰ روز سابقه بیمه و سن کمتر از ۵۰ سال از شرایط ثبت نام بیمه کارگری محسوب میشوند.
بنابراین، در صورت داشتن یک ماه سابقه بیمه و سن کمتر از 50 سال میتوانید در
بیمه کارگری ثبت نام کنید.
مراحل شکایت
از کارفرما برای بیمه
کارگران ممکن است که به دلایل
مختلف نیاز به شکایت از کارفرما داشته باشند. عدم پرداخت حق بیمه، یکی از دلایل
شکایت از کارفرما است. گاهی اوقات، کارفرمایان حق بیمه کارگران را به صورت منظم
پرداخت نمیکنند. به منظور شکایت کارگر از کارفرما بابت بیمه باید اقداماتی را انجام دهید.
·
کارگران
برای ثبت شکایت از کارفرما بابت عدم پرداخت بیمه باید از طریق سایت اداره کار به
آدرس Prkar.mcls.gov.ir
اقدام نمایند.
·
کارگر
باید قرارداد، مدارک هویتی و سایر مدارک را هنگام مراجعه به اداره بیمه به همراه
داشته باشد.
·
پرینت
حقوق نیز باید در صورت نیاز ارائه شود.
·
کارگر
بعد از مراجعه به اداره بیمه باید شکایت نامه را به صورت اصولی تنظیم کند.
·
اداره
بیمه پس از بررسی مدارک، به شکایت نامه رسیدگی نمیکند بلکه معمولا کارگر را به
اداره کار ارجاع می دهد.
·
در
صورت عدم پرداخت حق بیمه کارگر توسط کارفرمایان، مهلت زمانی تقریباً یک هفتهای
برای آنها مشخص میشود. در این بازه زمانی، از حساب کارفرما،
حق بیمه کارگر پرداخت میشود.
سایت شکایت
از کارفرما برای بیمه
اگر کارفرما مبلغ حق بیمه
کارگران را به موقع پرداخت نکند، مشمول پرداخت جریمه میشود. کارگران با به همراه
داشتن مدارکی از قبیل شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت و… میتوانند از
کارفرما برای عدم پرداخت بیمه شکایت کنند.
شما میتوانید به عنوان کارگر از
طریق سامانه اینترنتی به آدرس www.prkar.mcls.gov.ir، از کارفرما بابت عدم پرداخت بیمه شکایت کنید.
کارگران باید احراز هویت را قبل از شکایت در سایت انجام دهند. کارگران با مراجعه
به دفاتر پیشخوان میتوانند احراز هویت انجام دهند. بعد از تایید هویت، پیامکی
حاوی رمز عبور برای فرد ارسال میشود. کارگر میتواند با استفاده از نام کاربری و
رمز عبور، در سامانه شکایت از کارفرما درخواست خود را ثبت کند. امروزه دیگر شکایت بهصورت
حضوری در اداره کار منتفی شده است و همه اقدامات باید از طریق سایت اداره کار صورت
پذیرد.
متن شکایت از کارفرما برای رد نکردن بیمه
کارگر برای شکایت از کارفرما
باید متن شکایت نامه بنویسد. تنظیم متن شکایت کارگر از کارفرما بابت بیمه نکردن باید به صورت اصولی انجام شود. کارگر در متن
شکایت به عنوان فرد خواهان در نظر گرفته میشود. در شکایت نامه، کارفرما به عنوان
خوانده تعیین میشود. در متن شکایت نامه باید خواسته کارگر به صورت کامل نوشته شود.
برای آنکه مطمن شوید متن شکایت شما درست است و در مراجع
قانونی مورد پذیرش قرار میگیرد لازم است با یک وکیل بیمه تامین اجتماعی صحبت کنید.
نمونه شکایت از کارفرما بابت بیمه نکردن کارگر
دادخواست
به تاریخ…….
به نام خدا
مرجع رسیدگی: اداره کار و امور
اجتماعی شهرستان ………
خواهان: آقای/خانم ……………… فرزند
……………… به نشانی ………………
خوانده: آقای/خانم ……………… فرزند
……………… به نشانی ………………
موضوع خواسته: الزام خوانده به
بیمه نمودن خواهان و پرداخت حق بیمه متعلقه
دلایل و جهات درخواست:
احتراماً، به استحضار می رساند
اینجانب از تاریخ ……………… در کارگاه/شرکت/موسسه خوانده به عنوان کارگر مشغول به کار
می باشم. خوانده علیرغم تعهد به بیمه نمودن اینجانب از انجام این تکلیف قانونی
خودداری نموده است.
با توجه به مراتب فوق، مستنداً
به ماده 148 قانون کار جمهوری اسلامی ایران، تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح
خواسته را دارم.
ضمائم دادخواست:
1. کپی
کارت ملی و شناسنامه
2. کپی
قرارداد کار
3. سایر
مدارک مثبته
محل امضاء
مشخصات کامل خواهان
مشخصات کامل خوانده
توضیح:
در صورت وجود دلایل و مستندات
تکمیلی برای شکایت از کارفرما بابت بیمه نکردن می توان آنها را به دادخواست ضمیمه
نمود. به عنوان مثال، در صورت وجود شهادت شهود، می توان شهادتنامه آنها را نیز به
دادخواست ضمیمه نمود.
مهلت شکایت کارگر از کارفرما برای بیمه
در برخی از مواقع، قانونگذاران
بازه زمانی مشخصی را برای رسیدگی به شکایتها در نظر میگیرند. اگر کارگران در
خارج از بازه زمانی مشخص درخواست خود را ثبت کنند، درخواست آنها مورد بررسی قرار
نخواهد گرفت. اما امروزه دیگر دروه زمانی خاصی برای شکایت وجود ندارد و شما در هر
زمان می توانید در این زمینه شکایت کنید. البته اگر زودتر شکایت کنید احتمال به
نتیجه رسیدن بیشتر می باشد.
عواقب بیمه نکردن کارگران توسط کارفرما
در صورت بیمه نکردن کارگران توسط کارفرما،
کارگران میتوانند با مراجعه به اداره کار، شکایت از کارفرما بابت بیمه نکردن را
علیه کارفرما مطرح کنند. در صورت احراز تخلف کارفرما، کارفرما علاوه بر پرداخت
جریمه، موظف است حق بیمه کارگران را به صورت کامل پرداخت کند. بیمه نکردن کارگران
توسط کارفرما علاوه بر اینکه جرم تلقی میشود، میتواند عواقب جبرانناپذیری برای
کارگران داشته باشد. برخی از این عواقب عبارتند از:
·
عدم برخورداری از مزایای بیمهای
در صورت بروز حادثه یا بیماری
·
عدم برخورداری از حقوق
بازنشستگی
·
عدم برخورداری از حقوق بیکاری
جریمه بیمه نکردن کارگر چقدر
است؟
بر اساس ماده ۱۴۸ قانون کار، کارفرمایان موظف
هستند کلیه کارگران خود را نزد سازمان تامین اجتماعی بیمه کنند. در صورتی که
کارفرما از بیمه کردن کارگر خود استنکاف ورزد یا از رد کردن حق بیمه کارگر خود در
برخی ماه ها خودداری کند، با طرح شکایت از کارفرما بابت بیمه نکردن باید جریمه ای
معادل دو تا ده برابر حق بیمه مربوطه را پرداخت کند. البته این قانون فعلا اجرا نمی شود. یعنی کسی
کارفرما بابت بیمه نکردن جریمه نمی کند. تنها تامین اجتماعی حق بیمه را به نرخ روز
می گیرد و اگر شغل کارگر جزء مشاغل قطعی نباشد به میزان دو برابر حداقل بیمه کارگر
ا جریمه می کند.
میزان جریمه بیمه نکردن کارگر،
بر اساس مبلغ بدهی ماهانه محاسبه میشود. علاوه بر جریمه، کارفرما موظف است حق
بیمه کارگران را به صورت کامل به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند. در صورت عدم
پرداخت حق بیمه کارگران، کارفرما علاوه بر جریمه، مشمول مجازاتهای دیگری از جمله
حبس نیز خواهد شد.
سوالات متداول
آیا بیمه نکردن کارگر توسط کارفرما جرم است؟
بله، طبق ماده 148 قانون کار، کارفرمایان موظفاند کلیه
کارکنان خود را نزد سازمان تامین اجتماعی بیمه کنند. عدم انجام این تکلیف، جرم
محسوب میشود و کارفرما به مجازات حبس از 91 روز تا 1 سال یا جریمه نقدی معادل دو
تا پنج برابر حق بیمه متعلقه و یا هر دو مجازات محکوم میشود. البته مجازات حبس حتی برای یک بار هم اجرا نشده است.
جریمه کارفرما برای بیمه نکردن کارگر چقدر است؟
کارفرما برای بیمه نکردن کارگر خود، علاوه بر پرداخت حق
بیمه معوقه، به جریمه نقدی نیز محکوم میشود. میزان جریمه به مدت بیمه نکردن کارگر
بستگی دارد. به طور کلی، جریمه بیمه نکردن کارگر به دو صورت محاسبه میشود: جریمه نقدی مقطوع: این جریمه معادل 2 تا 10 برابر حق بیمه معوقه
است. جریمه نقدی درصدی: این جریمه معادل 7، 12، 17 یا 22 درصد حق بیمه
معوقه است. البته طبق رویه موجود هیچکدام از این جرائم اجرا نمی
شود.
آیا کارگر میتواند خسارت نیز دریافت کند؟
در صورت بیمه نکردن کارگر توسط کارفرما، کارگر میتواند
علاوه بر دریافت حق بیمه معوقه و جریمه، خسارت نیز دریافت کند. خسارت کارگر شامل
خسارت مالی و معنوی میشود. خسارت مالی شامل هزینههای درمانی، ازکارافتادگی و فوت
است. خسارت معنوی شامل ضرر و زیان روحی و روانی کارگر است. البته باز هم این قانونی است که اجرا نمی شود. کلا اکثر بندهای
قانون کار جنبه تزئینی دارد و عملا اجرا نمی شود.