۱- پایه سنواتی مفهومی متفاوت با مزایای پایان کار که از آن به عنوان سنوات نیز یاد می شود دارد و جزء مبالغی است که در هنگام کار کردن و هر ماهه به حساب کارگر ریخته می شود . پایه سنواتی در حقیقت بخش حمایتی پایه حقوق است که توسط وزارت کار تصویب شده است و استفاده از آن در حقوق به معنای تفاوت گذاشتن بین یک کارگر تازه کار و یک کارگر باتجربه است . معمولا پایه سنوات هر ماه به حقوق کارگر اضافه می شود ولی می توان ۳ ماه یک بار و یا چند ماه یک بار نیز آن را پرداخت نمود . بعضی کارفرماها نیز در پایان سال پرداخت می کنند . یعنی هم پایه سنوات را پرداخت می کنند و هم خود سنوات را ! پایه سنوات جزء مزایای جنبی است و ارتباطی با حداقل حقوق یا حقوق پایه ندارد ولی البته معمولا سالیانه پایه سنوات نیز افزایش می یابد .
۲- حق سنوات در پایان سال پرداخت می گردد و بین ۱ تا ۲ ماه حقوق می باشد . البته در حالت عادی معمولا ۱ ماه حقوق و مزایا است ولی اگر کارگر در بین راه اخراج شده باشد و اخراج وی بدون دلیل باشد و رای اداره کار را در این زمینه بگیرد بین ۱ ماه و نیم تا ۲ ماه می تواند حق سنوات بگیرد . تا قبل از سال ۱۳۹۲ بین کارگران رسمی و غیر رسمی در این زمینه تفاوت وجود داشت ولی از آن سال با دستورالعملی که در این زمینه طراحی شد این مشکل نیز حل شد و هر دو گروه مشمول دریافت حق سنوات یا مزایای پایان دوره شدند . نکته دیگری که در این زمینه مهم است این است که تسویه حساب کردن و یا نکردن کارگر در این زمینه مهم نیست و حق سنوات به هر دو گروه تعلق می گیرد . اگر طرح طبقه بندی مشاغل در کارگاه اجرا شده باشد براساس فرمول مشخص شده که توسط وزارت کار طراحی شده است حق سنوات پرداخت می گردد و اگر طرح طبقه بندی مشاغل در کارگاه اجرا نشده باشد همان حقوق و مزایای ماهانه به عنوان سنوات پرداخت می گردد . البته برای دریافت حق سنوات باید ۱ سال حداقل سابقه کاری وجود داشته باشد وگرنه متناسب با میزان کارکرد سنوات پرداخت می گردد . در گذشته حق سنوات در پایان خدمت ۳۰ ساله پرداخت می شود و اکنون نیز در ادارات دولتی و نهادهای عمومی غیر دولتی نیز به همین گونه است اما در کارگاه های موجود در کشور ما چون اکثر کارگران نهایتا قرارداد ۱ ساله دارند تا پایان سال حق سنوات به حسابشان ریخته می شود .
۳- پایه سنوات ، حقی بود که از ابتدای سال ۱۳۹۴ برای همه کارگران مشمول قانون کار اجباری گردید . فرقی نمی کرد که کارگر دائم باشد یا موقت ! و البته ارتباطی هم به این نداشت که حق سنوات یا مزایای پایان کار را تسویه کرده باشد یا نه ! البته اگر در کارگاه طرح طبقه بندی مشاغل اجرا شده باشد به تمامی گروه ها تعلق می گیرد ! در کارگاه هایی که این طرح اجرا نشده است مبلع ۱۷۰۰ تومان روزانه (به نرخ سال ۱۳۹۶ به حقوق کارگر اضافه می شود ) اما در کارگاه هایی که این طرح اجرا شده است مبالغ پایه سنوات برای تمامی گروه های شغلی به صورت زیر اضافه می شود (در سال ۱۳۹۶) :
- گروه ۱ : ۱۷۰۰ تومان
- گروه ۲: 1720 تومان
- گروه ۳ : ۱۷۴۰ تومان
- گروه ۴ : ۱۷۶۰ تومان
- گروه ۵ : ۱۷۸۰ تومان
- گروه ۶ : ۱۸۰۰ تومان
- گروه ۷: 1820 تومان
- گروه ۸ : ۱۸۴۰ تومان
- گروه ۹: 1860 تومان
- گروه ۱۰ : ۱۸۸۰ تومان
- گروه ۱۱ : ۱۹۰۰ توما ن
- گروه ۱۲: 1940 تومان
- گروه ۱۳: 1980 تومان
- گروه ۱۴: 2020 تومان
- گروه ۱۵: 2060 تومان
- گروه ۱۶: ۲۱۰۰ تومان
- گروه ۱۷ : ۲۱۴۰ تومان
- گروه ۱۸ : 2180 تومان
- گروه ۱۹ : ۲۲۲۰ تومان
- گروه ۲۰ : 2260 تومان
۴- حالا بیائید سوالی در این زمینه مطرح کنیم . فرض کنیم کارگری به مدت ۵ سال در کارگاهی کار کرده باشد و بعد از ۵ سال به هر دلیلی دیگر امکان ادامه کار برای وی مهیا نباشد و کارفرما بخواهد حق سنوات این ۵ سال را به وی پرداخت کند . چه مقدار حق سنوات و براساس کدام ماه باید به وی پرداخت کند ؟ جواب این سوال ساده است . به وی باید ۵ ماه حقوق به عنوان حق سنوات پرداخت گردد . ضمنا آخرین حقوق وی مبنای پرداخت سنوات خواهد بود . سوال دیگری که در اینجا مطرح می شود این است که اگر کارگر دائم باشد و در طول دوران ۳۰ ساله کاری خود حق سنوات نگرفته باشد این مبلغ برای وی چگونه محاسبه می شود ؟ پاسخ این سوال نیز بسیار ساده است و باید ۳۰ ماه حقوق به نرخ آخرین حقوق دریافتی به وی پرداخت گردد . البته اضافه کاری و یا دیگر مزایا در این محاسبه حساب نمی گردد و صرف حقوق پایه باید پرداخت گردد .
۵- اگر کارگر دارای چند فقره قرارداد موقت باشد و بابت هیچکدام از آنها نیز اخراج نشده باشد و بابت هیچکدام از آنها نیز تسویه حساب نکرده باشد برای محاسبه سنوات تمامی موارد فوق از نظر زمان با هم جمع می گردد . توجه داشته باشید که اگر کارگر از کار اخراج شده باشد دیگر حق سنوات به وی تعلق نمی گیرد . همچنین در صورتیکه در مورد ترک کار بین کارگر و کارفرما اختلاف نظر باشد و کارفرما نظر به ترک کار کارگر داشته باشد و کارگر نظر دیگری داشته باشد مرجع تشخیص دهنده هیات های تشخیص و حل اختلاف اداره کار خواهد بود . همچنین اگر کارگر در حین قرارداد یا در پایان آن فوت کند حق سنوات باید به وراث وی پرداخت گردد . کارگران خارجی که زیر نظر کارفرما مشمغول به کار بوده باشد و به علت تمدید نشدن گواهی کارشان اخراج شده باشند نیز باید متناسب با زمان کار ، سنوات مربوطه را دریافت کنند .
